ԽԱՉԱՏՈՒՐ ԱԲՈՎՅԱՆԻ ԱՆՎԱՆ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ՄԱՆԿԱՎԱՐԺԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼՍԱՐԱՆ

Հատուկ և ներառական կրթության ֆակուլտետի դեկան

Մանկավարժական գիտությունների թեկնածու, պրոֆեսոր/ Լոգոպեդիայի և վերականգնողական թերապիայի ամբիոն

Կրթություն
1986-1991 ուսանող` Օլիգոֆրենոմանկավարժ-լոգոպեդ մասնագիտությամբ` Խ.Աբովյանի անվան Հայկական պետական մանկավարժական ինստիտուտ, «Մանկավարժության և տարրական ուսուցման մեթոդիկաների» ֆակուլտետի դեֆեկտոլոգիայի բաժին
1991-1994 Առկա ասպիրանտուրա, ասպիրանտ` Խ.Աբովյանի անվան Հայկական պետական մանկավարժական ինստիտուտ

Գիտական աստիճան
1994 Մանկավարժական գիտությունների թեկնածու՝ Թ.055.04.02 մասնագիտական խորհրդի որոշմամբ: Ատենախոսության թեմա՝ «Կակազողների միջանձնային հարաբերությունների շտկումը լոգոթերապիայի ընթացքում» ԺԳ.00.03. «Հատուկ մանկավարժություն» մասնագիտությամբ:

Աշխատանքային փորձ

1991` առ այսօր ՀՊՄՀ
1991-1994 Դեֆեկտոլոգիայի ամբիոնի դասախոս՝ Խ.Աբովյանի անվան Հայկական պետական մանկավարժական համալսարան
1994-2002 Դեֆեկտոլոգիայի ամբիոնի ասիստենտ՝ Խ.Աբովյանի անվան Հայկական պետական մանկավարժական համալսարան
2002` առ այսօր Լոգոպեդիայի և վերականգնողական թերապիայի (նախկինում`Հատուկ մանկավարժության կլինիկական հիմունքների և լոգոպեդիայի, Հատուկ մանկավարժության) ամբիոնի դոցենտ
1991` առ այսօր Խ.Աբովյանի անվան Հայկական պետական մանկավարժական համալսարան, Հատուկ և ներառական կրթության ֆակուլտետի, նախկինում` Ն/դ, սկզբնական և հատուկ կրթության ֆակուլտետ
1991 Երևանի Մ.Խորենացու անվան թիվ 143 դպրոցի լոգոպեդ
1991-1995 Խ.Աբովյանի անվան Հայկական պետական մանկավարժական համալսարան, Տարրական կրթության և դեֆեկտոլոգիայի ֆակուլտետի ՈՒԳԸ (Ուսանողական գիտական ընկերության) նախագահ
1993-1998 Խարբերդի թիվ 2 մասնագիտացված մանկատան գիտական խորհրդատու
2006` առ այսօր Խ.Աբովյանի անվան Հայկական պետական մանկավարժական համալսարան, Հատուկ մանկավարժության ամբիոնի /նախկինում`դեֆեկտոլոգիայի/ ասպիրանտների և հայցորդների ղեկավարում/ ԲՈԿ-ի համաձայնությամբ/
2007-2012 Խ.Աբովյանի անվան Հայկական պետական մանկավարժական համալսարան, Ն/դ, սկզբնական և հատուկ կրթության ֆակուլտետի ԳՈՒՄԽ (Գիտաուսումնամեթոդական Խորհուրդ) նախագահ, ներկայումս՝ Հատուկ և ներառական կրթության ֆակուլտետի ԳՈՒՄԽ նախագահ
2017 Երևանի Մանկավարժահոգեբանական աջակցության կենտրոնի գիտական խորհրդատու /ծառայությունների մատուցում, մեթոդիստ/
2006`առ այսօր Խ.Աբովյանի անվան Հայկական պետական մանկավարժական համալսարան, Հատուկ մանկավարժության ամբիոնի /նախկինում`դեֆեկտոլոգիայի/, ներկայումս Լոգոպեդիայի և վերականգնողական թերապիայի ամբիոնի ասպիրանտների և հայցորդների ղեկավարում /ԲՈԿ-ի համաձայնությամբ/: 4 հայցորդների գիտական ղեկավար, ովքեր 2013-2020թթ ստացել են մ.գ.թ գիտական աստիճան:
2007-2012; 2017-2020 Խ.Աբովյանի անվան Հայկական պետական մանկավարժական համալսարան, Ն/դ, սկզբնական և հատուկ կրթության ֆակուլտետի ԳՈՒՄԽ (Գիտաուսումնամեթոդական Խորհուրդ) նախագահ, ներկայումս՝ Հատուկ և ներառական կրթության ֆակուլտետի ԳՈՒՄԽ նախագահ
2017-2020 Երևանի Մանկավարժահոգեբանական աջակցության կենտրոնի գիտական խորհրդատու /ծառայությունների մատուցում, մեթոդիստ/

Վերապատրաստման ծրագրեր
2008-2009 «Առաքելություն արևելք» դանիական մարդասիրական կազմակերպության հայաստանյան մասնաճյուղի, «Հույսի կամուրջ» ՀԿ-ի և ՀՀ ԿԳՆ համագործակցության շրջանակներում
2010 Բարձրագույն մասնագիտական կրթության բակալավրի, մագիստրատուրայի որակավորման պետական կրթական չափորոշչի մշակման աշխատանքային խմբի անդամ՝ Մասնագիտությունը` Հատուկ կրթության մանկավարժություն և հոգեբանություն (լոգոպեդիա)
2011 Հայ-ֆիննական համագործակցության և ՀՊՄՀ-ում կազմակերպված վերապատրաստման գործընթացում Մագիստրոսական նոր կրթական ծրագրի և չափորոշիչների համահեղինակ` «Հոգեբանամանկավարժական աջակցությունը ներառական կրթության համակարգում» խորագրով:
2012 Հայ-ֆիննական համագործակցության և ՀՊՄՀ-ում կազմակերպված վերապատրաստման գործընթացում Մագիստրոսական նոր կրթական ծրագրի և չափորոշիչների հեղինակ
2017 UNISEF կազմակերպման հովանավորությամբ Սյունիքի մարզի Գորիս քաղաքում իրականացված «Ներառական կրթության արդյունավետության բարձրացման ուղիները Սյունիքի մարզում» թեմայով վերապատրաստման դասընթացներ՝ նախատեսված մանկավարժահոգեբանական աջակցության կենտրոնների և դպրոցների բազմամասնագիտական թիմերի մասնագետների աշխատանքային գործունեության, կրթական բարեփոխումների շրջանակներում իրականացվող՝ ներառական կրթության արդյունավետության բարձրացման, ինչպես նաև՝ կրթության առանձնահատուկ պայմանների կարիք ունեցող երեխաների և նրանց ընտանիքների հետ իրականացվող թիմային աշխատանքի հիմնական ուղիների բարելավմանը:
2017 UNISEF կազմակերպման հովանավորությամբ Սյունիքի մարզի Գորիս քաղաքում իրականացված «Ներառական կրթության արդյունավետության բարձրացման ուղիները Սյունիքի մարզում» թեմայով իրականացված վերապատրաստման դասընթացների 3-րդ՝ ավարտական փուլ, ամփոփիչ մոնիտորինգ՝ ուղղված մանկավարժահոգեբանական աջակցության կենտրոնների և դպրոցների բազմամասնագիտական թիմերի մասնագետների աշխատանքային գործունեության, կրթական բարեփոխումների շրջանակներում իրականացվող՝ ներառական կրթության արդյունավետության բարձրացման, ինչպես նաև՝ կրթության առանձնահատուկ պայմանների կարիք ունեցող երեխաների և նրանց ընտանիքների հետ իրականացվող թիմային աշխատանքի հիմնական ուղիների բարելավմանը:
2018 Համընդհանուր ներառական կրթության որակի հետազոտում և Տարածքային մանկավարժահոգեբանական աջակցության կենտրոնների մասնագետների հետ իրականացվող վերապատրաստումներ ՀՀ Տավուշի մարզում /դեկտեմբեր/
2018 Տարածքային մանկավարժահոգեբանական աջակցության կենտրոնների մասնագետների հետ իրականացվող վերապատրաստումներ ՀՀ Լոռու մարզի Վանաձոր քաղաքում՝ Երևանի մանկավարժահոգեբանական աջակցության կենտրոնի կողմից կազմակերպված ծրագրի շրջանակներում
2019 Համընդհանուր ներառական կրթության որակի հետազոտում և Տարածքային մանկավարժահոգեբանական աջակցության կենտրոնների մասնագետների հետ իրականացվող վերապատրաստումներ՝ ՀՀ Տավուշի, Լոռու և Սյունիքի մարզերում /հունվար, փետրվար/
2019 Համայնքային գործընթաց՝ կրթության մեջ համընդհանուր ներառմանն ընդառաջ ծրագրի արտաքին գնահատում ՀՀ Շիրակի մարզում /հետազոտող և վերապատրաստող/
2019 Խորհրդատվական աշխատանքներ և քննարկումներ՝ կրթության առանձնահատուկ պայմանների կարիքի գնահատման մանկավարժահոգեբանական գնահատման չափանիշների վերաբերյալ՝ կիրառվող երեխաների և երիտասարդների համար՝ ԱՀԿ կողմից ընդունված՝ Ֆունկցիոնալության, հաշմանդամության և առողջության միջազգային դասակարգման չափորոշիչների նհամապատասխան (սովորող, ծնող, մանկավարժականաշխատողներ և այլն) ՖՄԴ-ԵԵ: Երևանի ՀՄԿ հաստատություն տնօրեն՝ Լ.Ասրյան և ՀՊՄՀ ներառականության և հաշմանդամության հետազոտական կենտրոն: ԱՀԿ կողմից ընդունված՝ Ֆունկցիոնալության, հաշմանդամության և առողջության միջազգային դասակարգման չափորոշիչների (սովորող, ծնող, մանկավարժականաշխատողներևայլն) ՖՄԴ-ԵԵ քննարկում և վերլուծություն
2019-2020 ՀՊՄՀ Համայնքային ներառականության և հաշմանդամության հիմնախնդիրների հետազոտական կենտրոնի հետազոտող
2019-2020 ՀՀ ԿԳՄՍՆ նախարարության հովանավորությամբ իրականացվող <<Երեխայի կրթության առանձնահատուկ պայմանների կարիքի գնահատման մանկավարժահոգեբանական գնահատման չափանիշների>> բարեփոխումներ հանձնախմբի անդամ՝ կրթության առանձնահատուկ պայմանների կարիք ունեցող երեխաների կրթության կազմակերպման ֆինանսավորման բարձրացված չափաքանակի որոշման նպատակով
2020 ՌԴ ԵՎ ՀՀ ԿԳՄՍՆ նախարարության հովանավորությամբ իրականացվող <<Профессиональная переподготовка преподавателей>> վերապատրաստման դասընթացների
2020 հոկտեմբեր-նոյեմբեր «ԿԱՊԿՈՒ անձանց ցուցաբերվող մասնագիտական աջակցության տեսագործնական ժամանակակից մոտեցումները», միջազգային վերապատրաստման դասընթաց, ՀՊՄՀ, /առցանց/
2021-2022 Perkins School for the Blind միջազգային կազմակերպության կողմից իրականացվող մոդուլային վերապատրաստման ծրագիր՝ Գլխուղեղային (Կեղևային) տեսողության խանգարում (ԳՏԽ) խորագրով, / մոդուլ 1, մոդուլ 2, մոդուլ 3/
2022 հունիս Perkins School for the Blind միջազգային կազմակերպության կողմից«Գլխուղեղային (Կեղևային) տեսողության խանգարում» (ԳՏԽ) թեմայով իրականացված մոդուլային վերապատրաստման ծրագրի արդյունքում նոր առարկայական ծրագրի համահեղինակ “Cerebral visual impairment” խորագրով
2022 ԱՀԿ ՖՄԴ թեստերի ընտրության և մեթոդական ուղեցույցի համալրման աշխատանքային խմբի անդամ: Առողջապահությոն համաշխարհային կազմակերպության ֆունկցիայի միջազգային դասակարգման հիման վրա հաշմանդամության գնահատման համար մշակված գործիքների «d» կոդերի՝ անձի գործունեության և մասնակցության գնահատման մեթոդական ուղեցույցի համահեղինակ

Կարդացվող դասընթացներ
Բակալավրիատ՝ «Դիսլալիա և ռինոլալիա»՝ բակալավրիատ 1-ին կուրս «Գրավոր խոսքի խանգարումներ»՝ բակալավրիատ 4-րդ կուրս:
Մագիստրատուրա՝ «Լոգոպեդական աշխատանքի կազմակերպումը կրթական և բժշկական հաստատություններում»՝ մագիստրատուրա 1-ին կուրս:
«Խոսքային խանգարումներ ունեցող սովորողների հոգեբանամանկավարժական և կրթության առանձնահատուկ պայմանների կազմակերպման խնդիրները կրթական բարեփոխումների կազմակերպման շրջանակներում»՝ մագիստրատուրա 1-ին կուրս:
«Լոգոպեդական գնահատումը տարածքային մանկավարժահոգեբանական աջակցության կենտրոններում»՝ /Ընտրովի դասընթաց/, մագիստրատուրա 1-ին կուրս:
«Լոգոպեդական դեոնտոլոգիա»՝ մագիստրատուրա 2-րդ կուրս:
«Հայախոս երեխաների հնչարտաբերման խանգարումների շտկման մեթոդակազմ և մոտեցումներ»՝ /Ընտրովի դասընթաց/,մագիստրատուրա 2-րդ կուրս:
«Գլխուղեղ և խոսք: Նորմա և պաթոլոգիա»՝ /Ընտրովի դասընթաց/,մագիստրատուրա 2-րդ կուրս:
«Տեսական և գործնական մոտեցումների վերլւծությունը լոգոպեդիայում»՝ /Ընտրովի դասընթաց/, մագիստրատուրա 2-րդ կուրս:

Գիտական հետաքրքրությունների շրջանակ
Խոսքի զարգացման և խոսքային խանգարումների հաղթահարման ռազմավարության մշակում, մասնագիտական բնագավառում առաջավոր փորձի լուսաբանում, լոգոպեդական նոր տեխնոլոգիաների կիրառում խոսքային խանգարումների շտկման գործընթացում, համընդհանուր ներառական կրթության որակի հետազոտում, գործնական հատուկ մանկավարժական և լոգոպեդական աշխատանք, հոգեբանամանկավարժական գնահատում, հայցորդների և ասպիրանտների գիտական ղեկավարում, գիտահետազոտական աշխատանք, գիտական և ուսումնամեթոդական հոդվածների և ձեռնարների հեղինակ: ՀՀ ԿԳՍՄՆ նախարարության հովանավորությամբ իրականացվող <<Երեխայի կրթության առանձնահատուկ պայմանների կարիքի գնահատման մանկավարժահոգեբանական գնահատման չափանիշների>> բարեփոխումներ հանձնախմբում՝ կրթության առանձնահատուկ պայմանների կարիք ունեցող երեխաների կրթության կազմակերպման ֆինանսավորման բարձրացված չափաքանակի որոշման նպատակով

2013-2020 4 հայցորդների գիտական ղեկավար, որոնց գիտական աստիճանի հայցման համար թեկնածուական ատենախոսությունների հրապարակային պաշտպանության արդյունքում 4 հայցորդներին էլ շնորհվել են մանկավարժական գիտությունների թեկնածուի գիտական աստիճաններ

Վերապատրաստումներ

2022 սեպտեմբեր ԱՀԿ ՖՄԴ թեստերի ընտրության և մեթոդական ուղեցույցի համալրման աշխատանքային խմբի անդամ: Առողջապահությոն համաշխարհային կազմակերպության ֆունկցիայի միջազգային դասակարգման հիման վրա հաշմանդամության գնահատման համար մշակված գործիքների «d» կոդերի՝ անձի գործունեության և մասնակցության գնահատման մեթոդական վերապատրաստում
2022 հունիս Perkins School for the Blind միջազգային կազմակերպության կողմից«Գլխուղեղային (Կեղևային) տեսողությանխանգարում» (ԳՏԽ) թեմայով իրականացված մոդուլային վերապատրաստման ծրագրի արդյունքում նոր առարկայական ծրագրի համահեղինակ “Cerebral visual impairment” խորագրով
2021-2022 Մասնակցություն Perkins School for the Blind միջազգային կազմակերպության կողմից իրականացվող մոդուլային վերապատրաստման ծրագիր՝ Գլխուղեղային (Կեղևային) տեսողության խանգարում (ԳՏԽ) խորագրով, / մոդուլ 1, մոդուլ 2, մոդուլ 3/
2020 Մասնակցություն և հավաստագիր` ՌԴ ԵՎ ՀՀ ԿԳՄՍՆ նախարարության հովանավորությամբ իրականացվող <<Профессиональная переподготовка преподавателей>> գիտաժողովի շրջանակներում
2020 Մասնակցություն և հավաստագիր` «ԿԱՊԿՈՒ անձանց ցուցաբերվող մասնագիտական աջակցության տեսագործնական ժամանակակից մոտեցումները», միջազգային վերապատրաստման դասընթաց, ՀՊՄՀ, /առցանց/
2019-2020 Մասնակցություն և հավաստագիր` ՙՙСОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ: АКТУАЛЬНЫЕ ВОПРОСЫ, ДОСТИЖЕНИЯ И ИННОВАЦИИ՚՚ թեմայով միջազգային գիտաժողովի՝ ՙՙPsycho-pedagogical approaches in Speech therapy intervention used with shy pre- school children՚՚ թեմայի և <<АКТУАЛЬНЫЕ НАУЧНЫЕ ИССЛЕДОВАНИЯ В СОВРЕМЕННОМ МИРЕ>> գիտաժողովի շրջանակներում:
2019 Մասնակցություն և հավաստագիր` Համայնքային գործընթաց՝ կրթության մեջ համընդհանուր ներառմանն ընդառաջ՚ Եվրոպական միության, Ավստրիական զարգացման համագործակցության և Հայկական Կարիտաս բարեսիրական կազմակերպությունների հետ համագործակցության շրջանակներում
2019 Մասնակցություն և հավաստագիր <<Մանկավարժահոգեբանական աջակցության կազմակերպումը կրթական հաստատություններում>>՚ Երևանի ՀՄԿ հաստատությունում կայացած աշխատաժողովի շրջանակներում, քննարկումներ՝ մանկավարժահոգեբանականաջակցության կենտրոնների գործունեության կազմակերպմանն ուղղված գործընկեր՝ Շվեյցարացի փորձագետ՝դոկտոր Ջուդիթ Հոլենվեգեր Հասկելի ղեկավարությամբ:
2018 Մասնակցություն և հավաստագիր` ՙՙСОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ: АКТУАЛЬНЫЕ ВОПРОСЫ, ДОСТИЖЕНИЯ И ИННОВАЦИИ՚՚ թեմայով միջազգային գիտաժողովի՝ ՙՙPsycho-pedagogical approaches in Speech therapy intervention used with shy pre- school children՚՚ թեմայի շրջանակներում
2018 Մասնակցություն և հավաստագիր` <<ПЕДАГОГИКА И СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ: ТРАДИЦИИ, ОПЫТ И ИННОВАЦИИ>> թեմայով միջազգային գիտաժողովի <<ОСОБЕННОСТИ ЛОГОПЕДИЧЕСКИХ РАБОТ, ПРОВОДИМЫХ С ДЕТЬМИ И МОЛОДЕЖЬЮ С ИНВАЛИДНОСТЬЮ ВОЗРАСТА ОТ 2 ДО 18 ЛЕТ>> թեմայի շրջանակներում
2017 Մասնակցություն և հավաստագիր` <<АКТУАЛЬНЫЕ НАУЧНЫЕ ИССЛЕДОВАНИЯ В СОВРЕМЕННОМ МИРЕ>> գիտաժողովի շրջանակներում; Переяслав-Хмельницкий /РИНЦ
Google Scholar Август/
2017 Մասնակցություն և հավաստագիր՝ <<VI международной научно-практической конференции Eropean Scientific Research>> գիտաժողովի շրջանակներում /Пенза /
2017 Մասնակցություն և հավաստագիր` <<НАУЧНЫЕ ИССЛЕДОВАНИЯ В СОВРЕМЕННОМ МИРЕ>> գիտաժողովի շրջանակներում /"Синергия Наук" международный электронный сборник, Москва /
2017 Մասնակցություն և հավաստագիր` <<АКТУАЛЬНЫЕ НАУЧНЫЕ ИССЛЕДОВАНИЯ В СОВРЕМЕННОМ МИРЕ>> գիտաժողովի շրջանակներում Переяслав-Хмельницкий /РИНЦ;Google Scholar; Сентябрь/
2017 Մասնակցություն <<Հաշմանդամություն ունեցող 2-18 տարեկան երեխաների կենսագործունեության, մասնակցության և միջավայրային գործոնների գնահատման>> խորագրով գիտաժողովի և նույն թեմայով հրատարակված մեթոդական ձեռնարկի շնորհանդեսի /մայիսի 30/
2017 Մասնակցություն <<Օպերա Սուիթ Հոթել>> հյուրանոցում Խ.Աբովյանի ՀՊՄՀ-ի, ԱՄՆ Պերկինսի կույրերի դպրոցի, <<Ձեզ համար>> ՀԿ-ի, <<Խարբերդիմասնագիտացված մանկատուն>> ՊՈԱԿ-ի կողմից կազմակերպված <<Ինստիտուցիոնալիզացիայից դեպի ներառում>> թեմայով Ազգային կոնֆերանսին
2017 Մասնակցություն և հավաստագիր` Ծաղկաձորում կազմակերպված Համայնքային գործընթաց՝ կրթության մեջ համընդհանուր ներառմանն ընդառաջ» խորագրով Հայկական Կարիտաս՝ Եվրոպական միության կողմից համաֆինանսավորվող ծրագրին: Նույն ծրագրի շրջանակներում մասնակցություն «Ներառման ինդեքսի գործիք» դասընթացին, կլոր-սեղանին և քննարկումներին:
2017 Մասնակցություն և հավաստագիր` Ծաղկաձորում կազմակերպված «Ներառման ինդեքսի գործիք» դասընթացի, կլոր-սեղանի և քննարկումների
2016 Մասնակցություն և հավաստագիր` <<Մանկության հիմնախնդիրը ժամանակակից հայ ընտանիքում: 21-րդ դարի մարտահրավերները. Կանխման և հաղթահարման ուղիները գիտաժողովի շրջանակներում
2015 Վերապատրաստում և հավաստագիր` Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարանի և Միավորված ազգերի կազմակերպության հայաստանյան գրասենյակի հետ համատեղ իրականացվող ծրագրի շրջանակներում կազմակերպված Աղետների ռիսկերի նվազեցման կրթության մարտահրավերներին ընդառաջ
2015 Մասնակցություն և հավաստագիր` «ՆԵՐԱՌԱԿԱՆ ԿՐԹՈՒԹՅՈՒՆ, ԺԱՄԱՆԱԿԱԿԻՑ ԽՆԴԻՐՆԵՐՆ ՈՒ ՄԱՐՏԱՀՐԱՎԵՐՆԵՐԸ» միջազգային գիտաժողովի շրջանակներում: Սույն գիտաժողովի թեմաներով հրատարակված հոդվածների ժողովածուի խմբագրական խորհրդի անդամ
2015 Մասնակցություն թրեյնինգի` Եվրոպայում անվտանգության և համագործակցության կազմակերպության երևանյան գրասենյակի կազմ.կոմիտեի և «Ունիսոն» ՀԿ գործադիր տնօրեն՝ Արմեն Ալավերդյանի նախաձեռնությամբ կազմակերպված կլոր սեղանի քննարկումներ/ Երևան, «Կոնգրես» հյուրանոց, հոկտեմբերի 20/
2015 Մասնակցություն` Կրթության թեմայով ազգային համաժողովի հրավերով և «TEMPUS» ՀԿ կողմից կազմակերպված միջազգային գիտաժողովի շրջանակներում՝ 2015թ. նոյեմբերի 20-ին ԵՊՀ-ում վերոնշյալ համաժողովի 2-րդ նիստի /Վերջին տասնամյակում տարածաշրջանում կազմակերպված ներառական կրթության հիմնախնդիրների և Հայաստանում իրականացվող կրթական բարեփոխումների քննարկումներ/
2013-2014 Վերապատրաստում և հավաստագիր` «Umgang mit Menchen mit schweren Schadei-Hirn-Verletzungen und appallischem Sindrom»՝ Վեգետատիվ կոմայով և ծանր գանգուղեղային վնասվածքներով մարդկանց հետ շփումը,, խորագրով կազմակերպված թիվ 1. ծրագրի գիտաժողովի շրջանակներում .
ա/հիմնային ստիմուլյացիան և էմպատիան հիվանդների խնամքի ժամանակ
բ/լոգոպեդական վերականգնում թեմայով: Վերապատրաստումն իրականացվել է Վեգետատիվ կոմայում գտնվող հիվանդների կազմակերպության կողմից՝ Երևանում գերմանական դեսպանատան աջակցությամբ՝ հավաստագրի շնորհմամբ:
2012 Հայ-ֆիննական համագործակցության և ՀՊՄՀ-ում կազմակերպված վերապատրաստման գործընթացում Մագիստրոսական նոր կրթական ծրագրի և չափորոշիչների հեղինակ
2011 Հայ-ֆիննական համագործակցության և ՀՊՄՀ-ում կազմակերպված վերապատրաստման գործընթացում Մագիստրոսական նոր կրթական ծրագրի և չափորոշիչների համահեղինակ` ,,Հոգեբանամանկավարժական աջակցությունը ներառական կրթության համակարգում,, խորագրով
2009 «Հետվիրահատական շրջանում ձայնի վերականգնման մեթոդների ուսուցում» գիտական երկշաբաթյա սեմինար, վերապատրաստում /Գերմանիա-Հայաստան/, Հավաստագիր
2008-2009 «Դեպի կրթություն բոլորի համար»-2 ծրագիր «Հատուկ մանկավարժության հիմունքներ» առարկայական ծրագրի մշակման խմբի ղեկավար
2008-2009 «Դեպի կրթություն բոլորի համար»-2 ծրագրի կորդինատոր և այդ ծրագրի շրջանակներում գիտական կոնֆերանսի կազմակերպում միջազգային փորձագետների հետ (Շոտլանդիայի Աբերդինի համալսարան) «Առաքելություն արևելք» դանիական մարդասիրական կազմակերպության հայաստանյան մասնաճյուղի, «Հույսի կամուրջ» ՀԿ-ի և ՀՀ ԿԳՆ համագործակցության շրջանակներում կոնֆերանսի կազմակերպիչ
2008 Վերապատրաստում և հավաստագիր` Համայնքային կապերի ծրագիր` մեկամսյա վերապատրաստման դասընթացներ ներառական կրթության հիմնախնդիրների վերաբերյալ /Չիկագո, Սփրինգֆիլդ/Իլլինոիս նահանգում - ԱՄՆ/ /Հավաստագիր
2007 Վերապատրաստում և հավաստագիր` IREX-ի և «Առաքելություն Արևելքին» ՀԿ-ի կողմից ք.Երևանում և Դիլիջանում կազմակերպված թրեյնինգներ` նվիրված ներառական կրթությանը Հայաստանում
1995 Վերապատրաստում և հավաստագիր` Միջազգային գիտական կոնֆերանսի կազմակերպում Խարբերդի թիվ 2 մասնագիտացված մանկատանը ՀՀ առողջապահության և ՀՀ գիտության և կրթության նախարարությունների հովանավորությամբ (հրատարակված թեզիսների ժողովածու)

Անդամակցություն
1997-2012 Գիտական աստիճաններ շնորհող 020 մասնագիտական խորհրդի համալրված անդամ
2017-2019 Հատուկ և ներառական կրթության ֆակուլտետի խորհրդի քարտուղար և անդամ
2019 հունվարից Գիտական աստիճաններ շնորհող 020 մասնագիտական խորհրդի անդամ

Հրապարակումներ

1992՝ առ այսօր շուրջ 80 գիտական հոդվածների հեղինակ, 5 ուսումնամեթոդական ձեռնարկի համահեղինակ, 2 ուսումնամեթոդական ձեռնարկի հեղինակ
2022 The perspective ofschool-based Occupational Therapy intervention to enhance the participation of learners with special educational needs in school activities Armenian journal of special education, Scientific methodological journal, volume 5, issue 1 ; 2022
2021 PROVEN AND RELIABLE METHODS OF EARLY SPEECH THERAPY INTERVENTION FOR CHILDREN WITH ASD Armenian journal of special education, Scientific methodological journal, volume 3, issue 1 ; 2021
2020 Speech therapy intervention with armenian-speaking children having sounds pronunclation disorders. ARMENIAN JOURNAL OF SPECIAL EDUCATION ISSN 2579-2881 Published: Scientific Methodological Journal, First issue of the first volume; Yerevan, 2020;p.52-66
2020 Modeling of speech therapy assessment in regional pedagogical and psychological support centers. ARMENIAN JOURNAL OF SPECIAL EDUCATION ISSN 2579-2881 Published: Scientific Methodological Journal, Yerevan, 2020-08-19; p.7-19
2020 Факторы диагностики дислексии. СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ: АКТУАЛЬНЫЕ ВОПРОСЫ, ДОСТИЖЕНИЯ И ИННОВАЦИИ: сборник статей XXVIII Международной научно-практической конференции / Под общ. ред. Г.Ю. Гуляева – Пенза: МЦНС «Наука и Просвещение». – 2019. – 125 с.
2020 ԼՈԳՈՊԵԴԱԿԱՆ ՄԻՋԱՄՏՈՒԹՅԱՆ ԱՐԴՅՈՒՆԱՎԵՏ ՈՒՂԻՆԵՐԸ ԱՈՒՏԻԶՄԻ ՇՏԿՄԱՆ ՀԱՄԱՏԵՔՍՏՈՒՄ «Հոգեկան առողջության հայկական հանդես» գիտական պարբերական 2.; 2020
2019 Համընդհանուր ներառականության գործընթացի կայացման գնահատումը ՀՀՏավուշի, Լոռու և Սյունիքի մարզերում: Համայնքային գործընթաց՝ կրթության մեջ համընդհանուր ներառմանն ընդառաջ՚աշխատաժողով ինյութեր: Հեղինակային հրատարակչություն /ՀՊՄՀ համայնքային ներառականության և հաշմանդամության հետազոտական կենտրոն: Երևան 2019; 6,25 մամուլ
2019 Проблемы раннего вмешательства детей с нарушениями спектра аутизма в Армении, в частности, в ЦЗ <<Арбес>> и модели логопедического вмешательства. ПЕДАГОГИКА И СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ: ТРАДИЦИИ, ОПЫТ И ИННОВАЦИИ: сборник статейXXII Международной научно-практической конференции НАУКА И ОБРАЗОВАНИЕ: Сохраняя прошлое, создаем будущее / Под общ. ред. Г.Ю. Гуляева – Пенза: МЦНС «Наука и Просвещение». – 2019, 10июня. – с. 181.
2019 Содержание коррекционной работы логопеда в детском саду. СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ: АКТУАЛЬНЫЕ ВОПРОСЫ, ДОСТИЖЕНИЯ И ИННОВАЦИИ: сборник статей XXVIII Международной научно-практической конференции / Под общ. ред. Г.Ю. Гуляева – Пенза: МЦНС «Наука и Просвещение». – 2019. – 263 с.
2019 Проблемы ранней диагностики и раннего логопедического вмешательствадетей с нарушениями спектра аутизма ПЕДАГОГИКА И СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ: ТРАДИЦИИ, ОПЫТ И ИННОВАЦИИ: сборник статей VII Международной научно-практической конференции / Под общ. ред. Г.Ю. Гуляева – Пенза: МЦНС «Наука и Просвещение». – 2019. – 262 с.
1992՝առ այսօր 60 –ից ավելի գիտական հոդվածների հեղինակ, 3 ուսումնամեթոդական ձեռնարկի համահեղինակ, 2 ուսումնամեթոդական ձեռնարկի հեղինակ
2019 <<Особенности логопедических работ, проводимых с детьми и молодежью с инвалидностью возраста от 2 до 18>> Педагогика и современное образование: традиции, опыт и инновации: сборник статей IV Международной научно-практической конференции. – Пенза: МЦНС «Наука и Просвещение». – 260 с. ISBN 978-5-907135-31-4
2018 «Psycho-pedagogical approaches in Speech therapy intervention used with shy pre- school children» Современное образование: актуальные вопросы, достижения и инновации: сборник статей XIV Международной научно-практической конференции /Под общ. ред. Г.Ю. Гуляева – Пенза: МЦНС «Наука и Просвещение». – 2018. – 270 с./
2017 «Актуальность проблемы коррекции звукопроизношения у детей с нарушениями речи»: /Актуальные научные исследования в современном мире /Переяслав-Хмельницкий,РИНЦ, Google Scholar Октябрь/
2017 «Occupational therapy intervention within the context of inclusive education» международный электронный сборник,РИНЦ elibrary.ru,Москва
2017 «Роль эрготерапевтического вмешательства в системе инклюзивного образования и в деле создания доступной образовательной среды»: актуальные научные исследования в современном мире выпуск 8(28) часть 2 сборник научных трудов Переяслав-Хмельницкий,РИНЦ, Google Scholar
2017 Практические навыки и умения как залог создания благоприятных условий для лиц с детским церебральным параличом актуальные научные исследования в современном мире выпуск 9(29) часть 3 сборник научных трудов, Переяслав-Хмельницк
РИНЦ,Google Scholar
2017 «Роль семьи в поддержке образовательного процесса учеников с особыми образовательными потребностями» Сборник статей VI международной научно-практической конференции Eropean Scientific Research,РИНЦ elibrary.ru, Пенза
2017 «Լոգոպեդիան գործնականում» ուսումնամեթոդական ձեռնարկի համահեղինակ
2017 «Աջակցության կենտրոններում աշխատող հոգեբանամանկավարժական ծառայություններ մատուցող մասնագետների վերապատրաստման դասընթացի մոդուլային տրուհում և տեսական հիմունքներ» վերապատրաստման դասընթացի մոդուլային դասագրքի հեղինակ «» «» «»
2016 «Ծնողների հետ իրականացվող համագործակցային աշխատանքը որպես ներառական կրթության արդյունավետ կազմակերպման նախապայման» հոդվածի հեղինակ <<Մանկության հիմնախնդիրը ժամանակակից հայ ընտանիքում: 21-րդ դարի մարտահրավերները. Կանխման և հաղթահարման ուղիները գիտաժողովի շրջանակներում
2016 «Հայախոս երեխաների հնչարտաբերման խանգարումների շտկման առանձնահատկությունները» հոդվածի հեղինակ ՀՀ ԳԱԱ ԱՐՎԵՍՏԻ ԻՆՍՏԻՏՈՒՏ ,,ԿԱՆԹԵՂ,, գիտական հոդվածների ժողովածու 4/69/
2015 «Ներառական կրթություն, ժամանակակից խնդիրներն ու մարտահրավերները» միջազգային գիտաժողովի թեմաներով հրատարակված հոդվածների ժողովածուի խմբագրական խորհրդի անդամ
2011-2012 «Հատուկ մանկավարժություն և վերականգնողական հոգեբանություն» գիտական հանդեսի պատասխանատու քարտուղար
2009 «Հատուկ մանկավարժության հիմունքներ» առարկայական ծրագրի հեղինակ՝ «Առաքելություն արևելք» դանիական մարդասիրական կազմակերպության հայաստանյան մասնաճյուղի, «Հույսի կամուրջ» ՀԿ-ի և ՀՀ ԿԳՆ կրթական բարեփոխումների ծրագրի շրջանակներում
2008 «Երեխաների հնչարտաբերման թերությունների շտկման աշխատանքներ» ուսումնամեթոդական ձեռնարկի համահեղինակ
2007 «Գրավոր խոսքի խանգարումների շտկմանն ուղղված վարժություններ» ուսումնական ձեռնարկ
2003 «Սակավամիտների կապակցված խոսքի և հաղորդակցման զարգացման ձևավորումը շտկողական գործընթացում» ուսումնամեթոդական ձեռնարկի հեղինակ:

ORCID ID https://orcid.org/0000-0001-5002-3938 

Պարգևներ

2022 Պարգևատրում՝ «ՄԱՆԿԱՎԱՐԺԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼՍԱՐԱՆ» մեդալով:
2022 Պատվոգիր՝ Համալսարանական կրթության զարգացման, երիտասարդ մասնագետների պատրաստման գործում ունեցած ավանդի համար և ՀՊՄՀ հիմնադրման 100 ամյակի կապակցությամբ:
1992՝առ այսօր շուրջ 70 գիտական հոդվածների հեղինակ, 3 ուսումնամեթոդական ձեռնարկի համահեղինակ, 2 ուսումնամեթոդական ձեռնարկի հեղինակ
2020 Speech therapy intervention with armenian-speaking children having sounds pronunclation disorders. ARMENIAN JOURNAL OF SPECIAL EDUCATION ISSN 2579-2881 Published: Scientific Methodological Journal, First issue of the first volume; Yerevan, 2020;p.52-66
2020 Modeling of speech therapy assessment in regional pedagogical and psychological support centers. ARMENIAN JOURNAL OF SPECIAL EDUCATION ISSN 2579-2881 Published: Scientific Methodological Journal, Yerevan, 2020-08-19; p.7-19
2020 Факторы диагностики дислексии. СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ: АКТУАЛЬНЫЕ ВОПРОСЫ, ДОСТИЖЕНИЯ И ИННОВАЦИИ: сборник статей XXVIII Международной научно-практической конференции / Под общ. ред. Г.Ю. Гуляева – Пенза: МЦНС «Наука и Просвещение». – 2019. – 125 с.
2019 Համընդհանուր ներառականության գործընթացի կայացման գնահատումը ՀՀՏավուշի, Լոռու և Սյունիքի մարզերում: Համայնքային գործընթաց՝ կրթության մեջ համընդհանուր ներառմանն ընդառաջ՚աշխատաժողով ինյութեր: Հեղինակային հրատարակչություն /ՀՊՄՀ համայնքային ներառականության և հաշմանդամության հետազոտական կենտրոն: Երևան 2019; 6,25 մամուլ
2019 Проблемы раннего вмешательства детей с нарушениями спектра аутизма в Армении, в частности, в ЦЗ <<Арбес>> и модели логопедического вмешательства. ПЕДАГОГИКА И СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ: ТРАДИЦИИ, ОПЫТ И ИННОВАЦИИ: сборник статейXXII Международной научно-практической конференции НАУКА И ОБРАЗОВАНИЕ: Сохраняя прошлое, создаем будущее / Под общ. ред. Г.Ю. Гуляева – Пенза: МЦНС «Наука и Просвещение». – 2019, 10июня. – с. 181.
2019 Содержание коррекционной работы логопеда в детском саду. СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ: АКТУАЛЬНЫЕ ВОПРОСЫ, ДОСТИЖЕНИЯ И ИННОВАЦИИ: сборник статей XXVIII Международной научно-практической конференции / Под общ. ред. Г.Ю. Гуляева – Пенза: МЦНС «Наука и Просвещение». – 2019. – 263 с.
2019 Проблемы ранней диагностики и раннего логопедического вмешательствадетей с нарушениями спектра аутизма ПЕДАГОГИКА И СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ: ТРАДИЦИИ, ОПЫТ И ИННОВАЦИИ: сборник статей VII Международной научно-практической конференции / Под общ. ред. Г.Ю. Гуляева – Пенза: МЦНС «Наука и Просвещение». – 2019. – 262 с.
2019 <<ОСОБЕННОСТИ ЛОГОПЕДИЧЕСКИХ РАБОТ, ПРОВОДИМЫХ С ДЕТЬМИ И МОЛОДЕЖЬЮ С ИНВАЛИДНОСТЬЮ ВОЗРАСТА ОТ 2 ДО 18>> ЕТПЕДАГОГИКА И СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ: ТРАДИЦИИ, ОПЫТ И ИННОВАЦИИ: сборник статей IV Международной научно-практической конференции. – Пенза: МЦНС «Наука и Просвещение». – 260 с. ISBN 978-5-907135-31-4
2018 «Psycho-pedagogical approaches in Speech therapy intervention used with shy pre- school children» СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ: АКТУАЛЬНЫЕ ВОПРОСЫ, ДОСТИЖЕНИЯ И ИННОВАЦИИ: сборник статей XIV Международной научно-практической конференции /Под общ. ред. Г.Ю. Гуляева – Пенза: МЦНС «Наука и Просвещение». – 2018. – 270 с./
2017 «Актуальность проблемы коррекции звукопроизношения у детей с нарушениями речи»: /Актуальные научные исследования в современном мире /Переяслав-Хмельницкий,РИНЦ, Google Scholar Октябрь/
2017 «Occupational therapy intervention within the context of inclusive education» международный электронный сборник,РИНЦ elibrary.ru,Москва
2017 «РОЛЬ ЭРГОТЕРАПЕВТИЧЕСКОГО ВМЕШАТЕЛЬСТВА В СИСТЕМЕ ИНКЛЮЗИВНОГО ОБРАЗОВАНИЯ И В ДЕЛЕ СОЗДАНИЯ ДОСТУПНОЙ ОБРАЗОВАТЕЛЬНОЙ СРЕДЫ»: АКТУАЛЬНЫЕ НАУЧНЫЕ ИССЛЕДОВАНИЯ В СОВРЕМЕННОМ МИРЕ ВЫПУСК 8(28) Часть 2 СБОРНИК НАУЧНЫХ ТРУДОВ Переяслав-Хмельницкий,РИНЦ, Google Scholar
2017 ПРАКТИЧЕСКИЕ НАВЫКИ И УМЕНИЯ КАК ЗАЛОГ СОЗДАНИЯ БЛАГОПРИЯТНЫХ УСЛОВИЙ ДЛЯ ЛИЦ С ДЕТСКИМ ЦЕРЕБРАЛЬНЫМ ПАРАЛИЧОМ АКТУАЛЬНЫЕ НАУЧНЫЕ ИССЛЕДОВАНИЯ В СОВРЕМЕННОМ МИРЕ ВЫПУСК 9(29) Часть 3 СБОРНИК НАУЧНЫХ ТРУДОВ, Переяслав-Хмельницк
РИНЦ,Google Scholar
2017 «Роль семьи в поддержке образовательного процесса учеников с особыми образовательными потребностями» Сборник статей VI международной научно-практической конференции Eropean Scientific Research,РИНЦ elibrary.ru, Пенза
2017 «Լոգոպեդիան գործնականում» ուսումնամեթոդական ձեռնարկի համահեղինակ
2017 «Աջակցության կենտրոններում աշխատող հոգեբանամանկավարժական ծառայություններ մատուցող մասնագետների վերապատրաստման դասընթացի մոդուլային տրուհում և տեսական հիմունքներ» վերապատրաստման դասընթացի մոդուլային դասագրքի հեղինակ «» «» «»
2016 «Ծնողների հետ իրականացվող համագործակցային աշխատանքը որպես ներառական կրթության արդյունավետ կազմակերպման նախապայման» հոդվածի հեղինակ <<Մանկության հիմնախնդիրը ժամանակակից հայ ընտանիքում: 21-րդ դարի մարտահրավերները. Կանխման և հաղթահարման ուղիները գիտաժողովի շրջանակներում
2016 «Հայախոս երեխաների հնչարտաբերման խանգարումների շտկման առանձնահատկությունները» հոդվածի հեղինակ ՀՀ ԳԱԱ ԱՐՎԵՍՏԻ ԻՆՍՏԻՏՈՒՏ ,,ԿԱՆԹԵՂ,, գիտական հոդվածների ժողովածու 4/69/
2015 «ՆԵՐԱՌԱԿԱՆ ԿՐԹՈՒԹՅՈՒՆ, ԺԱՄԱՆԱԿԱԿԻՑ ԽՆԴԻՐՆԵՐՆ ՈՒ ՄԱՐՏԱՀՐԱՎԵՐՆԵՐԸ» միջազգային գիտաժողովի թեմաներով հրատարակված հոդվածների ժողովածուի խմբագրական խորհրդի անդամ
2011-2012 «Հատուկ մանկավարժություն և վերականգնողական հոգեբանություն» գիտական հանդեսի պատասխանատու քարտուղար
2009 «Հատուկ մանկավարժության հիմունքներ» առարկայական ծրագրի հեղինակ՝ «Առաքելություն արևելք» դանիական մարդասիրական կազմակերպության հայաստանյան մասնաճյուղի, «Հույսի կամուրջ» ՀԿ-ի և ՀՀ ԿԳՆ կրթական բարեփոխումների ծրագրի շրջանակներում
2008 «Երեխաների հնչարտաբերման թերությունների շտկման աշխատանքներ» ուսումնամեթոդական ձեռնարկի համահեղինակ
2007 «Գրավոր խոսքի խանգարումների շտկմանն ուղղված վարժություններ» ուսումնական ձեռնարկ
2003 «Սակավամիտների կապակցված խոսքի և հաղորդակցման զարգացման ձևավորումը շտկողական գործընթացում» ուսումնամեթոդական ձեռնարկի հեղինակ:

Լեզուներ՝ ռուսերեն, ֆրանսերեն, անգլերեն բառարանով