ԽԱՉԱՏՈՒՐ ԱԲՈՎՅԱՆԻ ԱՆՎԱՆ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ՄԱՆԿԱՎԱՐԺԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼՍԱՐԱՆ

Հոգեբանական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ/Ակադեմիկոս Մկրտիչ Մազմանյանի անվան հոգեբանության ամբիոն

Կրթություն
1984-1992 Իջևանի թիվ 1 միջնակարգ դպրոց
1992-1994 Իջևանի Ազգային վարժարան
1994-1998 ԵՊՀ Իջևանի մասնաճյուղի հումանիտար ֆակուլտետի հոգեբանության և մանկավարժության բաժին (ուսանող), մանկավարժություն և տարրական ուսուցման մեթոդիկա մասնագիտությամբ մանկավարժ-հոգեբանի որակավորում, գերազանցության դիպլոմ
1999-2001 ԵՊՀ փիլիսոփայության, սոցիոլոգիայի և հոգեբանության ֆակուլտետի հոգեբանության բաժնի մագիստրատուրա (ուսանող), հոգեբանություն մասնագիտությամբ հոգեբանության մագիստրոսի աստիճան: Մագիստրոսական թեզի թեմա` Սահմանամերձ գոտու բնակչության հոգեվիճակները 2001-2005 ԵՊՀ –ի ասպիրանտուրա, հոգեբանություն մասնագիտությամբ
2007 Թեկնածուական ատենախոսության պաշտպանություն, թեման`Սահմանամերձ գոտու բնակչության հետվնասվածքային հոգեվիճակների յուրահատկությունները պատերազից հետո (ՀՀ Տավուշի մարզի օրինակով), ԺԹ.00.03- <<Սոցիալական հոգեբանություն, արտակարգ իրավիճակների հոգեբանություն>> մասնագիտությամբ հոգեբանական գիտությունների թեկնածուի գիտական աստիճան: Մասնագիտական խորհուրդ`020:
2012 Դոցենտի գիտական կոչում`հոգեբանություն մասնագիտությամբ

Աշխատանքային փորձ
1998-1999 ԵՊՀ Իջևանի մասնաճյուղի հումանիտար ֆակուլտետի հոգեբանության և մանկավարժության ամբիոնի դասախոս
2000-2012 ԵՊՀ Իջևանի մասնաճյուղի հումանիտար ֆակուլտետի հոգեբանության և մանկավարժության ամբիոնի ասիստենտ
2004-2006 ՀՀ պետական կառավարման ակադեմիայի կառավարման հոգեբանության ամբիոնի դասախոս
2008-2011 ԵՊՀ փիլիսոփայության և հոգեբանության ֆակուլտետի հոգեբանության տեսության և պատմության ամբիոնի դասախոս
2012-մինչ օրս Խ.Աբովյանի անվան ՀՊՄՀ-ի կրթության հոգեբանության և սոցիոլոգիայի ֆակուլտետի հոգեբանության տեսության և պատմության ամբիոնի դոցենտ (վերանվանվել է Մ.Ա.Մազմանյանի անվան հոգեբանության ամբիոն)
2018-մինչ օրս Հայ-Ռուսական համալսարանի հումանիտար ինստիտուտի հոգեբանության ամբիոնի դոցենտ

Կարդացվող դասընթացներ
Բակալավրիատում՝ «Հոգեբանություն», «Հոգեբանության պատմություն», «Անձի հոգեբանական անվտանգության հիմնախնդիրներ»
Մագիստրատուրայում՝ «Խնդրահարույց ընտանիքի հոգեբանություն», «Պրենատալ փուլերի հոգեհիգիենա», «Սթրես և հետվնասվածքային խանգարում»

Գիտական հետաքրքրությունների շրջանակը
• Արտակարգ և ճգնաժամային պայմաններում հոգեկան առողջության պահպանման և վերականգնման հիմնահարցեր
• Կրթական միջավայրի հոգեբանական անվտանգության ապահովման հիմնահարցեր
• Ընտանիքի հոգեբանական խորհրդատվություն
• Արտ-թերապիա

Հոգեբանական հետազոտությունների մասնակցություն
Գիտական և գիտատեխնիկական գործունեության բազային ֆինանսավորման ենթակառուցվածքի պահպանման ու զարգացման ծրագրի ավագ գիտաշխատող, գիտական թեմա՝ 1. «Արտակարգ իրավիճակներում սովորողների հոգեբանական անվտանգության ապահովման համակարգը», 2017-19թթ. և գիտական թեմա 2. «Սովորողների հոգեբանական անվտանգության ապահովման հմտությունների ձևավորում», 2019-21թթ.

Մասնագիտական վերապատրաստումներ
• «Անհատական հոգեբանական խորհրդատվություն» (64 ժամ) «Ապագա» հոգեբանական ծառայությունում, Երևան, 2015թ.
• ԵՊՀ, Կիրառական հոգեբանության կենտրոն - «Արտ-թերապիայի բազային տեխնիկաներ» դասընթաց (48 ժամ), Երևան, 2017թ.
• ԵՊՀ, Կիրառական հոգեբանության կենտրոն - «Արտ-թերապևտիկ աշխատանք խորքային անգիտակցականի հետ» դասընթաց (48 ժամ), Երևան, 2018թ.
• Խ.Աբովյանի անվան ՀՊՄՀ - «Կիրառական և կլինիկական հոգեբանության հիմնախնդիրները» միջազգային վերապատրաստման դասընթաց (36 ժամ), 2021թ. ապրիլի 5-ից 17-ը
• «Վնասվածքի հետ աշխատելու վարպետության դաս» (20 ժամ) Ռուս-հայկական համալսարան, Երևան, 2021 թ.

Հրատարակված գիտական աշխատություններ
1. Արամյան Լիլիթ Յուրիկի – Սահմանամերձ գոտու բնակչության հետվնասվածքային հոգեվիճակների յուրահատկությունները պատերազմից հետո (ՀՀ Տավուշի մարզի օրինակով): Սեղմագիր –Երևան-2007. – 20 էջ *
2. Մկրտումյան Լ. Յու. <<Հոգեբանական ծառայության կազմակերպում և հոգետեխնիկաներ>> դասընթացի ուսումնամեթոդական ձեռնարկ -Եր.:Լիմուշ, 2011. -70 էջ
3. Մկրտումյան Մ. Պ., Մկրտումյան Լ. Յու. Անձի հոգեբանական անվտանգության համակարգի հուզական հակազդումները -Եր.: Տիր, 2017․ -226 էջ
4. Ավելի քան 40 գիտական հոդվածներ, որոնցից վերջինները.
5․Մկրտումյան Լ.Յու. – Ուսուցիչների կողմից գործադրվող հոգեբանական բռնության ազդեցությունը դպրոցականների ուսումնական մոտիվացիայի վրա / Արդի հոգեբանություն: Գիտական հանդես -Եր.: 2019թ. 2(5), էջ՝ 340-347
6․ Մ.Պ. Մկրտումյան, Լ.Յու. Մկրտումյան. Սովորողների հոգեբանական անվտանգության զգացումների սոցիալ-հոգեբանական նախադրյալները // Вестник Российско-Армянского Университета гуманитарные и общественные науки. –Ереван, Издательство РАУ N 1/2019 (с. 108-115)
7․ Մկրտումյան Մ. Պ., Մկրտումյան Լ. Յու. Պատերազմից տուժած խմբերի հետ տարվող հոգեբանական աշխատանքի կազմակերպման առանձնահատկությունները / Զինվորական հոգեբանության մարտահրավերները 21-րդ դարում, գիտություն և կյանք: Հանրապետական գիտագործնա կան գիտաժողովի նյութեր, մայիսի 25: –Եր:.ՀՊՄՀ, 2022. (էջ՝45-53)
8․ Մկրտումյան Լ. Յու. Սովորողների հոգեբանական անվտանգության ձևավորման համակարգը / Հոգեբանական հիմնախնդիրներ N 1 (1): Պատերազմի սոցիալ-հոգեբանական հետևանքները: Միջազգային գիտաժողովի նյութեր. –Եր.: 21-22.10.2022թ. (էջ՝192-197)

Հոդվածներ
1. Մկրտումյան Մ. Պ., Արամյան Լ. Յու. - Հայաստանի սահմանամերձ բնակավայրերի ավագ դպրոցականների հոգեկան առողջության պահպանման համակարգը // ՀՀ առողջապահության նախարարություն, Դպրոցականների ուսումանկան գործունեությունը և նրանց առողջության պահպանման խնդիրները: 2-րդ գիտական կոնֆերանսի նյութեր -Եր.: ՀՀ <<Երեխաների պաշտպանություն>> միություն, 1998, էջ` 24-27
2. Արամյան Լ. Յու. - Սահմանամերձ գոտու երիտասարդների հետպատերազմական ժամանակահատվածի հոգեվիճակների դրսևորման առանձնահատկությունները // Գիտական հոդվածների ժողովածու (նվիրված հոգեբանական բաժնի 10-ամյակին), Երևանի համալսարանի հրատարակչություն, 2003, էջ` 26-37
3. Մկրտումյան Մ.Պ., Արամյան Լ. Յու. - Անբարենպաստ հոգեվիճակների կարգավորման և վերահսկման տեխնիկան // Գիտական հոդվածների ժողովածու, Երևանի համալսարանի հրատարակչություն, 2003, էջ 95-104
4. Արամյան Լ. Յու. - Սահմանամերձ գոտու զինծառայության սոցիալ-հոգեբանական հիմնախնդիրները // Բանբեր Երևանի համալսարանի 1/109, Երևան, 2003, էջ` 203-206
5. Արամյան Լիլիթ - Սահմանամերձ գոտու ազգաբնակչության ետպատերազմական շրջանի հարմարողական փուլերի հոգեբանական առանձնահատկությունները // Արդի հոգեբանության տեսական և կիրառական հիմնախնդիրները: Գիտական հոդվածների ժողովածու, Երևանի համալսարանի հրատարակչություն, 2005, էջ` 10-17
6. Արամյան Լիլիթ - Սահմանամերձ գոտու միջին տարիքի անձանց հոգեվիճակների փոխակերպման առանձնահատկությունները հոգեկան առողջության բնութագրերում // <<Հանրային կառավարում>> գիտական հանդես, թիվ`2, Երևան, 2005, էջ` 99-106
7. Արամյան Լիլիթ - ՀՀ սահմանամերձ գոտու ազգաբնակչության սոցիալ-հոգեբանական պայմանների առանձնահատկությունները // Մանկավարժության և հոգեբանության հիմնախնդիրներ -Եր.: Զանգակ-97, 2(8) 2010թ., էջ`171-175
8. Արամյան Լիլիթ - ՀՀ սահմանամերձ գոտու բնակչության հոգեբանական դրսևորումները ուշ հետպատերազմական ժամանակաշրջանում // Մանկավարժության և հոգեբանության հիմնախնդիրներ -Եր.: Զանգակ-97, 3(9) 2010թ., էջ`167-170
9. Արամյան Լիլիթ - ՀՀ սահմանամերձ գոտու բնակչության արժեքային կողմնորոշիչների ուսումնասիրումը // Հոգեբանությունը և կյանքը -Եր.: Զանգակ-97, 1-2 2010թ., էջ` 133-137
10. Արամյան Լիլիթ - Սահմանամերձ գոտու բնակչության հետվնասվածքային հոգեվիճակների դրսևորման առանձնահատկությունները // Բանբեր Երևանի համալսարանի Փիլիսոփայություն և հոգեբանություն Երևան, 2010թ., 131.4, էջ` 71-77
11. Մկրտումյան Մելս, Արամյան Լիլիթ - Ժամանակակից մարտահրավերների հոգեբանական ազդեցության յուրահատկությունները // Մանկավարժության և հոգեբանության հիմնախնդիրներ -Եր.: Զանգակ-97, 3(9) 2010թ., էջ`171-176
12. Մկրտումյան Մելս, Արամյան Լիլիթ - Փրկարարների ուսուցման մասնագիտական որակի բարձրացման հոգեբանական առանձնահատկությունները // Հոգեբանությունը և կյանքը -Եր.: Զանգակ-97, 1-2 2010թ., էջ` 138-143
13. Մկրտումյան Մելս, Արամյան Լիլիթ - Փրկարարի անձի հոգեկան աշխատունակության նախադրյալները // Հոգեբանությունը և կյանքը -Եր.: Զանգակ-97, 3-4 2010թ., էջ` 91-96
14. Մկրտումյան Լ. Յու. - Հոգեբանական գիտելիքը որպես կանխարգելման միջոց սահմանամերձ գոտու ուսումնադաստիարակչական հաստատություններում // Տեսական և կիրառական հոգեբանության արդի հիմնախնդիրները: Միջազգային գիտաժողովի նյութեր –Եր.: Էդիտ Պրինտ, 2011թ., էջ` 261-263
15. Մկրտումյան Մելս, Մկրտումյան Լիլիթ - Արտակարգ, ճգնաժամային իրավիճակներում գործող անձնակազմերի հոգեբանական ընտրության առանձնահատկությունները // Բանբեր Երևանի համալս. Փիլիսոփայություն, հոգեբանություն Եր.: 2011թ., թիվ 135.4, էջ` 56-64
16. Մկրտումյան Մելս, Մկրտումյան Լիլիթ – Փրկարարական անձնակազմերի հոգեբանական պատրաստության կառուցվածքն ու առանձնահատկությունները // Բանբեր Երևանի համալս. Փիլիսոփայություն, հոգեբանություն Եր.: 2012թ. թիվ 137.4, էջ` 38-46
17. Մկրտումյան Մ. Պ., Մկրտումյան Լ. Յու. – Փրկարարների հոգեբանական պատրաստության գործընթացի մոդելավորման առանձնահատկությունները // Ճգնաժամային կառավարում և տեխնոլոգիաներ: Գիտ. և գիտամեթոդ. Հոդվածների ժողովածու. –Եր.: ՀՀ ԱԻՆ <<Ճգնաժամային կառավարման պետական ակադեմիա>> ՊՈԱԿ, 2012թ., թիվ 2(5), էջ` 99-108
18. Մկրտումյան Մելս, Մկրտումյան Լիլիթ – Փոխակերպվող հասարակությունը որպես սոցիալական տագնապի միջավայր և նրա սոցիալ-հոգեբանական ազդեցությունը մարդկանց վրա // <<Իմաստություն>> Մետափիլիսոփայության, փոխակերպական տրամաբանության և փաստարկման տեսության միջազգային գիտահետազոտական ինստիտուտի հանդես, 2013թ., թիվ 1, էջ` 208-212
19. Մկրտումյան Մ. Պ., Մկրտումյան Լ. Յու. – Մանկավարժական պրակտիկայի ժամանակակից հիմնախնդիրները // Անընդհատ պրակտիկայի արդիականացումը և կազմակերպման մեխանիզմների ներդրումը բարձրագույն մանկավարժական կրթության համակարգում: Միջազգային գիտաժողովի նյութերի ժողովածու. –Եր.: Մանկավարժ, 2013թ. էջ` 154-159
20. Մկրտումյան Լիլիթ – Արտակարգ իրավիճակներում գործող անձնակազմերի հոգեճանաչման նպատակահարմար համակարգը // Խ. Աբովյանի անվ. ՀՊՄՀ-ի 90-ամյակին նվիրված միջազգային գիտաժողովի նյութերի ժողովածու. Եր.: Մանկավարժ, 2013թ. էջ` 56-59
21. Մկրտումյան Մելս, Մկրտումյան Լիլիթ – Սովորողների հոգեբանական անվտանգության ապահովման կառուցվածքային բաղադրամասերը / <<Դպրոցական հոգեբանական ծառայության հիմնախնդիրները>> գիտաժողովի նյութեր.-Եր.: Գրիգոր Տաթևացի 2014թ. էջ`77-86
22. Մկրտումյան Մելս, Մկրտումյան Լիլիթ – Ժամանակակից մարտահրավերների սոցիալ-հոգեբանական ազդեցությունը ավագ դպրոցականների անձի ձևավորման վրա / Բանակ և հասարակություն. փողոցային արատավոր բարքերի դեմ պայքարի արդիական հիմնախնդիրը (հոդվածների ժողովածու): Երևան, 2014թ, էջ` 37-45
23. Մկրտումյան Մելս, Մկրտումյան Լիլիթ – Արտակարգ իրավիճակնեում սովորողների սթրեսակայունության ապահովման հիմնախնդիրները / Մանկավարժության և հոգեբանության հիմնախնդիրներ. Եր.:-Զանգակ, 2014թ., էջ` 90-96
24. Մկրտումյան Մ. Պ., Մկրտումյան Լ.Յու., Սարգսյան Լ. - Ճգնաժամի պայմաններում սովորողների սոցիալական ընկալման փոխակերպումները հոգեբանական անվտանգության բնութագրերում / Մանկավարժության և հոգեբանության հիմնախնդիրներ: Միջբուհական կոնսորցիումի գիտական հանդես Երևան, 2015թ. էջ`96-104
25. Մկրտումյան Մ. Պ., Մկրտումյան Լ.Յու., Գևորգյան Ա. - Սոցիալական լարվածության պայմաններում հարմարումը` որպես սովորողների հոգեբանական անվտանգության ապահովման հիմնական գործառույթ / Գիտական հոդվածների ժողովածու / ՀՀ ԳԱԱ, Գիտակրթական միջազգային կենտրոն Երևան, 2015թ. էջ`204-211
26. Մկրտումյան Մ. Պ., Մկրտումյան Լ.Յու. - Սովորողների հոգեբանական անվտանգության ապահովման առանձնահատկությունները աղետների ռիսկերի նվազեցման գործընթացում / Ճգնաժամային կառավարում և տեխնոլոգիաներ։ Գիտ․ և գիտամեթոդական հոդվածների ժողովածու - Եր,։ ՀՀ ԱԻՆ <<Ճգնաժամային կառավարման պետական ակադեմիա>> ՊՈԱԿ, 2017թ․, էջ`310-315
27. Մկրտումյան Մ. Պ., Մկրտումյան Լ.Յու. - Բարձրակարգ մարզիկների հոգեհիգիենայի ապահովման հոգեբանական առանձնահատկությունները / Հոգեբանական սպասարկման հիմնախնդիրները սպորտում // Առաջին միջազգային գիտաժողովի նյութերի ժողովածու: 23-26-ը հոկտեմբերի, 2017թ., էջ՝ 152-156
28. Մկրտումյան Մ. Պ., Մկրտումյան Լ.Յու., Քոչարյան Ժ.Պ. - Կրթության առանձնահատուկ պայմանների կարիք ունեցող երեխաների՝ դպրոց հաճախելու մոտիվացիան պայմանավորող հոգեբանական գործոնները / Արդի հոգեբանություն: Գիտական հանդես ISSN 2579-2504 (<<Տեսական և կիրառական հոգե բանության արդի հիմնախնդիրնե րը>> 6-րդ միջազգային գիտաժողո վի նյութեր) -Երևան, 2017թ., թիվ 1, էջ՝ 178-183
29. Մկրտումյան Մ. Պ., Մկրտումյան Լ.Յու. - Սովորողների հոգեբանական անվտանգության ապահովման չափորոշիչների համակարգի մշակում / Գիտական տեղեկագիր ISSN 1829-0523 // Խ.Աբովյանի անվան ՀՊՄՀ, Երևան, 2017թ., թիվ 4(33) էջ՝ 74-80
30. Մկրտումյան Մ. Պ., Մկրտումյան Լ.Յու. - Կենսագործունեության անբարենպաստ պայմաններում անձի հոգեբանական անվտանգության ապահովման առանձնահատկությունները / Մանկավարժության և հոգեբանության հիմնախնդիրներ գիտական հանդես -Եր.: 2018թ., թիվ 1 <<Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարան>> ՊՈԱԿ, էջ`120-126
31. Մկրտումյան Մ. Պ., Մկրտումյան Լ.Յու., Սարգսյան Լ. - Անձի հոգեբանական անվտանգության ապահովման համակարգի գործառնական փոփոխությունների առանձնահատկությունները / Գիտական հոդվածների ժողովածու ՀՀ ԳԱԱ, Գիտակրթական միջազգային կենտրոն - Եր.: Նաիրի, 2018թ., էջ`147-152
32. Մկրտումյան Լ.Յու. – Ուսուցիչների կողմից գործադրվող հոգեբանական բռնության ազդեցությունը դպրոցականների ուսումնական մոտիվացիայի վրա / Արդի հոգեբանություն: Գիտական հանդես -Եր.: 2019թ. 2(5), էջ՝ 340-347
33. Մ.Պ. Մկրտումյան, Լ.Յու. Մկրտումյան. Սովորողների հոգեբանական անվտանգության զգացումների սոցիալ-հոգեբանական նախադրյալները // Вестник Российско-Армянского Университета гуманитарные и общественные науки. –Ереван, Издательство РАУ N 1/2019 (с. 108-115)
34. Մկրտումյան Մ. Պ., Մկրտումյան Լ. Յու. Պատերազմից տուժած խմբերի հետ տարվող հոգեբանական աշխատանքի կազմակերպման առանձնահատկությունները / Զինվորական հոգեբանության մարտահրավերները 21-րդ դարում, գիտություն և կյանք: Հանրապետական գիտագործնա կան գիտաժողովի նյութեր, մայիսի 25: –Եր:.ՀՊՄՀ, 2022. (էջ՝45-53)
35. Մկրտումյան Լ. Յու. Սովորողների հոգեբանական անվտանգության ձևավորման համակարգը / Հոգեբանական հիմնախնդիրներ N 1 (1): Պատերազմի սոցիալ-հոգեբանական հետևանքները: Միջազգային գիտաժողովի նյութեր. –Եր.: 21-22.10.2022թ. (էջ՝192-197)

Միջազգային գիտաժողովների մասնակցություն
Խ. Աբովյանի անվան Հայկական պետական մանկավարժական ինստիտուտի Մ. Ա. Մազմանյանի անվ. հոգեբանության գիտահետազոտական լաբ.-ի հիմնադրման 40-ամյակին նվիրված միջազգային գիտաժողով Երևան, 1997
Միջազգային գիտաժողով` նվիրված պրո‎ֆ. Հ.Մ. Թութունջյանի 80-ամյակին (հոկտեմբերի 22-23, 1998թ.) Երևան
International seminar. Applied sport psychology (july 3-8, 2000) Yerevan
Տեսական և կիրառական հոգեբանության արդի հիմնախնդիրները: Միջազգային գիտաժողով (հոկտեմբերի 28-30, 2011թ.) Երևան
Փոխակերպվող հասարակության զարգացման տեսական և գործնական հիմնախնդիրներ(փիլիսոփայական և հոգեբանական տեսանկյուններ): Միջազգային գիտաժողով (ապրիլի 16-17, 2012թ.) Երևան
Խ. Աբովյանի անվ. ՀՊՄՀ-ի 90-ամյակին նվիրված միջազգային գիտաժողով (դեկտեմբերի14, 2012թ.)
Անընդհատ պրակտիկայի արդիականացումը և կազմակերպման մեխանիզմների ներդրումը բարձրագույն մանկավարժական կրթության համակարգում: Միջազգային գիտաժողով (հուլիսի 1-5, 2013թ.) Երևան
Личностная и профессиональная позиция человека в современном мире
https://www.youtube.com/watch?v=s_9JKw6XV_M

Համակարգչային իմացություն
Microsoft Word, Microsoft Excel

Լեզուների իմացություն
Հայերեն, ռուսերեն, ֆրանսերեն, անգլերեն: