ԽԱՉԱՏՈՒՐ ԱԲՈՎՅԱՆԻ ԱՆՎԱՆ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ՄԱՆԿԱՎԱՐԺԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼՍԱՐԱՆ

Բանասիրական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ/ Հայոց լեզվի և նրա դասավանդման մեթոդիկայի ամբիոն

Կրթություն
1988-1993թ.թ. սովորել է Երևանի պետական համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետի հայոց լեզու և գրականություն բաժնում:Մասնագիտությունը-բանասերի, հայոց լեզվի և գրականության ուսուցչուհի:
1997-2001թ.թ. ԵՊՀ-ի հայոց լեզվի պատմության ամբիոնի հայցորդ:
1977-1987թ.թ. սովորել է Երևանի Հ. Պարոնյանի անվ. թիվ 59 միջ. դպրոցում:

Գիտական աստիճան
2007թ.պաշտպանել է թեկնածուական ատենախոսություն «Հրամայական եղանակը հին հայերենում» թեմայով:
2007թ.շնորհվել է բանասիրական գիտությունների թեկնածուի գիտական աստիճան:
2015թ.ստացել է դոցենտի գիտական կոչում:

Աշխատանքային փորձ
2006-առ այսօր աշխատում է Խ. Աբովյանի անվան մանկավարժական համալսարանի հայոց լեզվի և նրա դասավանդման մեթոդիկայի ամբիոնի դասախոս:
1991-1994թ.թ. աշխատել է Եր. Մխ. Հերացու անվան թիվ 187 միջն. դպրոցում հայոց լեզվի և գրականության ուսուցչուհի:
1994-1997թ.թ.`«Գանձասար» աստվածաբանական կենտրոնում խմբագիր:
1997-2001թ.թ.`Երևանի պետ. համալս. առընթեր Ալ. Շահինյանի անվան թիվ 1 ֆիզմաթ դպրոցում հայոց լեզվի և գրականության ուսուցչուհի:
2002-2006թ.թ.`Երևանի Մաշտոցի անվան համալսարանում հայոց լեզվի ամբիոնի դասախոս:

Կարդացվող դասընթացներ
Բակալավրիատ` Գրաբար, գրաբարի շարահյուսություն, հայոց լեզվի պատմություն, հայոց լեզու և գրականություն, մանկավարժական պրակտիկայի ղեկավարում
Մագիստրատուրա ` Մագիստրոսական թեզերի ղեկավարում

Գիտական հետաքրքրությունների շրջանակը
Գրաբարյան բնագրային տեքստերի քննական բնագրերի կազմում, լեզվական հետազոտություններ, հայոց լեզվի պատմության հետազոտություն` արդի ժամանակաշրջանին հարիր տեսանկյուններից, գրաբարի և հայոց լեզվի պատմության դասընթացներում նոր մեթոդների ներդրումներ:
Դիդակտիկ մանկավարժության բնագավառում գրաբարի, հայոց լեզվի դասընթացներում նորի կիրառությունը գործնական ոլորտում:

Վերապատրաստումներ
Մանակցել է ՀՊՄՀ-ի կազմակերպած պրոֆեսորադասախոսական անձնակազմի որակավորման բարձրացման դասընթացին:

Հրապարակումներ
Հեղինակ է 14 գիտամեթոդական հոդվածների, երեք մենագրությունների`

1. Հին հայերենի հրամայական եղանակի ըմբռնումը, <<Բանբեր>> ԵՊՀ, 3, 2001թ., էջ 130-138:
2.«Հին հայերենի հրամայական եղանակի բայաձևերի իմաստագործառական բնութագիրը Նոր կտակարանում», «Կանթեղ», Երևան, 2, 2003թ., էջ 65-76:
3. <<Հրամայական եղանակը Գր. Նարեկացու «Մատեան ողբերգութեան» երկում», «Լրաբեր» ՀՀ ԳԱԱ, 2, Երևան, 2006թ. մայիս-օգոստոս, էջ 153-156:
4. Հրամայական եղանակի իմաստային առանձնահատկությունները 5-րդ դարի մատենագրության մեջ, «Հայագիտական հանդես» 1/13/, Երևան, 2010թ., էջ97-108:
5. Անանիայի վարդապետի խրատ վասն խոնարհութեան, «Հանդէս ամսօրեայ»,հայագիտական ուսումնաթերթ, Վիեննա 2010թ., Յունուար-փետրվար, թիւ 1-12, էջ 1-17:
6. Խ. Աբովյանի լեզվագիտական հայացքները, Ժողովածու, /2009թ. նոյեմբեր 19-21/, 1-ին պրակ, Երևան, 2010թ, էջ 243-244:
7. «Բառակազմական բաղադրիչների ուսուցումը», «Հայոց լեզու և գրականություն», 7/78/, 2011թ., էջ 18-25, համահեղինակ Ս. Թորգոմյան, մ.գ.թ., դոցենտ:
8. Նախդիրների ուսուցման հիմնախնդիրները բուհական համակարգում, «Մանկավարժական միտք», 2014, 3-4, էջ 136-140:
9. Ստորոդասական եղանակի բայաձևերի իմաստային կիրառությունները Հ. Մանդակունու ճառերում, Հայրենագիտության հիմնահարցեր և զարգացման հեռանկարներ, /Երևան 12-13 ապրիլի 2012թ./, 2013թ. էջ 187-197:
10. Գրաբարի բառարանագրության նորագույն շրջանը, «Լեզու և կրթություն», հավելված «Մանկավարժական միտք» հանդեսի, 3, Զանգակ, 2012թ., էջ 54, :
11. Հրամայական նախադասության կառուցվածքային և իմաստային առանձնահատկությունները Աստվածաշնչում: «Հայագիտական հանդես» 4/28/, Երևան, 2014թ., էջ50-59:
12. «Խորհուրդ» նշանակող բառերը Հ. Մանդակունու ճառերում, Ժողովածու, /2012թ. դեկտեմբեր 14/, 2-րդ պրակ, Երևան, 2014թ, էջ 29-32:
13. Հրամայական եղանակի ոճական արժեքը հայերենում: Լեզու և լեզվաբանություն, Երևան, 2(15), 2016, էջ 54-61:
14. Հրամայական նախադասությունների հաղորդակցական առանձնահատկությունները:
Интернаука, Культ., филология, искуств.,Москва, 2017, 1/1/ISSN 2541-9870
ст. 99-15-105.
15. Հայոց լեզվի ուսումնամասնագիտական պրակտիկայի մի քանի առանձնահատկություններ: Հայագիտական հանդես , Երևան, 2/36/ , 2017, էջ 17-26:
16. Հրամայական եղանակը հին հայերենում, Երևան, 2010թ.:
17. Գրաբարի շարահյուսության ուսուցման մի քանի հարցեր, ուսումնամեթոդական ձեռնարկ, Երևան, 2014թ:
18. Ռ. Հարությունյան, Ա. Յուզբաշյան
Հայոց լեզվի ուսուցման մեթոդական ցուցումներ (ավագ դպրոց)
Methodology Instructions for Armenian Language Teaching(High School)
Երևան, 2015:
16.Հրամայական եղանակը հին հայերենում («Լիմուշ» ՍՊԸ, Եր., 2011),
17.Գրաբարի շարահյուսության ուսուցման մի քանի հարցեր («Լիմուշ» ՍՊԸ, 2014),
18.Հայոց լեզվի ուսուցման մեթոդական ցուցումներ (Եր., հեղ. հրատ., 2015, համահեղինակ` Ռ Հարությունյան):
19.Հրամայական եղանակի ոճական արժեքը հայերենում, Լեզու և լեզվաբանություն, Երևան, 2(15), 2016, էջ 54-61:
20.Հրամայական նախադասությունների հաղորդակցական առանձնահատկությունները, нтернаука, Культ., филология, искуств.,Москва, 2017, 1/1/ISSN 2541-9870, ст. 99-15-105.
21.Հայոց լեզվի ուսումնամասնագիտական պրակտիկայի մի քանի առանձնահատկություններ, Հայագիտական հանդես , Երևան, 2/36/ , 2017, էջ 17-26:Ռ. Հարությունյան, Ա. Յուզբաշյան, Հայոց լեզվի ուսուցման մեթոդական ցուցումներ (ավագ դպրոց), Երևան 2015, 106 էջ.
22․ Հայոց լեզվի պատմության ուսուցման մի քանի հարցեր, Հայոց լեզվի դասավանդման մեթոդիկայի հիմնահարցեր, Երևան, 2018, էջ 152-165։
23․ Թվականների ուղղագրության և ուղղախոսության ուսուցման առանձնահատկությունները հիմնական դպրոցում, Մանկավարժական միտք, 2017,3-4, էջ 33-38, հմահեղինակ Սվետլանա Միրզոյան։
24․Աղոթքի բանաձևումները Գրիգոր Նարեկացու «Մատեան ողբերգութեան» երկում, Լեզու և լեզվաբանություն, 1, 2019, էջ 31-38։
25․ Հայերենի ան-նախածանցով բաղադրությունների իմաստային առանձնահատկությունները, Հանրապետական գիտաժողովի նյւթեր, Երևան, 2017,էջ 174-182։
26․ Ներքին խոսքի դրսևորման առանձնահատկությունները Գրիգոր Նարեկացու «Մատեան ողբերգութեան» երկում, Հանրապետական գիտաժողովի նյութեր, Երևան, 2020, էջ 166-175։
27․ Հայոց լեզվի պատմության գործնական աշխատանքների ձեռնարկ, Երևան, 2022, էջ 115։
28․Ուսանողի արժեհամակարգի ձևավորման խնդիրները հայոց լեզվի պատմության դասընթացում, Գիտական տեղեկագիր, Երևան, 2023, էջ 50-59։
29․ Գրաբարի դասավանդում ավագ դպրոցում, Մանկավարժական միտք, 2021, 1, էջ 161-169, համահեղինակ Շողեր Վերդյան։

ORCID ID https://orcid.org/0000-0002-7726-857X  

Լեզուներ
Հայերեն, ռուսերեն, անգլերեն-բառարանով