ԽԱՉԱՏՈՒՐ ԱԲՈՎՅԱՆԻ ԱՆՎԱՆ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ՄԱՆԿԱՎԱՐԺԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼՍԱՐԱՆ

1930-ական թվականների կեսերին Բանասիրական ֆակուլտետի գրականությունների միացյալ ամբիոնից առանձնանում են հայ գրականության, արտասահմանյան գրականության և ռուս գրականության ամբիոնները: Տարիներ անց արտասահմանյան գրականության պատմության ամբիոնը միացվում է ռուս գրականության ամբիոնին, իսկ 1970 թվականին ամբիոնը վերստին անջատվում է:

2013 թվականին այն վերանվանվել է արտասահմանյան գրականության ամբիոն. ամեն տարի կազմակերպվում են պոեզիայի երեկոներ, ռուս գրողների ստեղծագործությունների, պիեսների բեմադրությունների և կինոֆիլմերի քննարկումներ, հոբելյանական նստաշրջաններ՝ գրողների ծննդյան տարելիցներին:

2008 թվականից հրատարակում է ամբիոնի տարեգիրք: Արտասահմանյան գրականության ամբիոնը համագործակցում է միջազգային կազմակերպությունների, այդ թվում նաև Ռուսաստանի Դաշնային գործակալության հետ /Россотрудничество/:

Ռուսաց լեզվի ամբիոնը` նախկինում ռուսաց լեզվի և նրա դասավանդման մեթոդիկայի ամբիոն, հիմնադրվել է 1922 թվականին, հիմնադիր-վարիչն է եղել Մ.Ա. Կարաքեշիշյանը: Ամբիոնը պարբերաբար ղեկավարել են հանրաճանաչ գիտնականներ` Ս.Ս. Գրիգորյանը, Ե.Հ. Գալստյանը, Բ.Մ. Եսաջանյանը:

Ամբիոնում աշխատում են գիտական և մանկավարժական պատկառելի ներուժ ունեցող գիտնականներ, ովքեր պարբերաբար մասնակցում են գիտական կոնֆերանսների, հանդես գալիս գիտական և մեթոդական արժեք ունեցող զեկուցումներով:

Բազմազան են ամբիոնում տարվող հետազոտությունների ուղղությունները` տեսական, մեթոդական, բառարանագրական, դասագրքաստեղծ և այլն: Ամբիոնում մշակվում են ռուսաց լեզվի պատմության, ժամանակակից ռուսաց լեզվի և ոճի, բառարանագրության, բարբառագիտության, միջմշակութային հաղորդակցության, հանրալեզվաբանության, գենդերային լեզվաբանության, թարգմանության տեսության, միջմշակութային հաղորդակցության, լեզուների համեմատական տիպաբանության և այլ բնույթի կարևորագույն հարցեր:

Ամբիոնի կայքի հասցեն է՝ http://kafrusagpu.ru.gg/:

Օտար լեզուների դասավանդման մեթոդիկայի ամբիոնը հիմնադրվել է 2012 թվականին, որը նպաստում է եվրոպական լեզվակրթության քաղաքականության համատեքստում օտար լեզուների ուսուցմանն ու ուսումնառությանը, բազմալեզվության զարգացմանը, միջմշակութային ուսուցմանը, գրավոր և բանավոր հաղորդակցման կոմպետեցիաների ձևավորմանը, Եվրոպական Լեզվական Թղթապանակի (ELP) որպես ինքնակրթության, ինքնաստուգման և ինքնագնահատման գործիքի ստեղծմանն ու ներդրմանը, ինչպես նաև այլընտրանքային մանկավարժական տեխնոլոգիաների ներդրմանը և գնահատման մեթոդաբանության զարգացմանը, հայերենի՝ որպես օտար լեզվի հիմունքների մշակմանն ու ՏՀՏ-ների (Web 2.0) մանկավարժեցմանը:

Լայնածավալ է ամբիոնի կողմից իրականացվող գործունեությունը.ամեն տարի անցկացվում է Լեզուների եվրոպական օրվան նվիրված միջոցառում, պարբերաբար կազմակերպվում են միջազգային գիտաժողովներ՝ «Լեզուն, կրթությունը և ընտանիքը հայրենադարձության գործընթացում»,«Բազմալեզվությունը ինստիտուցիոնալ համատեքստում. գերմաներենը՝ որպես երկրորդ օտար լեզու» խորագրերով:

Արդեն ավանդույթ է դարձել համահամալսարանական և միջամբիոնական համագործակցությունը:

Ամբիոնը համագործակցում է միջազգային կազմակերպությունների հետ.

• Եվրախորհուրդ (CoE Language Policy Unit)
• Գերմանիայի Դաշնային հՀանրապետության դեսպանություն
• IDV-Internationaler Deutschlehrerverband
• DAAD
• AWO-HEIMATGARTEN (Bremerhaven)
• Ֆրանսիական վերաինտեգրման ուղղորդման կենտրոն (ՎՈՒԿ)

Արտասահմանյան գիտնականների, գրողների, մասնագետների, գործիչների հետ:

Ամբիոնի հեռանկարային ուղղություններն են՝ բազմալեզվադիդակտիկայի և միջմշակութային ուսուցման հիմունքների մշակում, լեզուների ուսուցման ինտեգրված ծրագրի մշակում (‹‹Gesamtsprachencurriculum, one curriculum for all languages››),եվրոպական լեզվական կոմպետենցիաների տեղայնացում:

Ռոմանական լեզուների ամբիոնը` նախկինում Օտար լեզուների մասնագիտական ուսուցման ամբիոն, կազմավորվել է 2007-2008 ուսումնական տարում՝ 2003 թվականից Արտասահմանյան լեզուների և նրանց դասավանդման մեթոդիկայի ամբիոնի կազմում գործող համապատասխան սեկցիայի հիման վրա:

2011թ. Օտար լեզուների մասնագիտական ուսուցման ամբիոնը վերանվանվել է Ռոմանական լեզուների:

Ամբիոնի առաքելությունը բխում է համալսարանի ռազմավարությունից, այն է` կազմակերպել օտար լեզվի ուսուցումը` նպատակ ունենալով ուսանողներին զինել լեզվական խոր գիտելիքներով, ձևավորել նրանց աշխարհայացքը, զարգացնել խոսքն ու մտածողությունը, ընդլայնել նրանց հանրամշակութային և հաղորդակցական կարողությունները, ինչպես նաև ուսանողներին պատրաստել աշխատանքային գործունեություն ծավալելու դպրոցներում և ստեղծագործաբար ու արդյունավետ օգտագործել իրենց լեզվական գիտելիքները:

Ամբիոնն իրականացնում է օտար լեզուների ֆակուլտետի ֆրանսերեն, իսպաներեն լեզուների մասնագիտական, ինչպես նաև տվյալ լեզուների` որպես երկրորդ լեզվի մասնագիտական ուսուցումը բակալավրիատում և մագիստրատուրայում:

Ամբիոնն իրականացնում է նաև լատիներենի պարտադիր դասընթացն ամբողջ ֆակուլտետում:

2013-2014թթ. ուս.տարում Ռոմանական լեզուների ամբիոնը հրավիրեց բ.գ.դ. պրոֆեսոր Արամ Կարապետի Բարլեզիզյանին:

Ամբիոնը համագործակցում է ֆրանսիական « Ուսուցիչներ առանց սահմանի» կազմակերպության հետ, և տարեկան երկու անգամ կազմակերպվում է վերաորակավորման դասընթացներ ամբիոնի ֆրանսերեն լեզվի դասախոսների և ուսանողերի հետ:

2012 թվականին Օտար լեզուների ֆակուլտետի ֆրանսիական բաժինը կազմակերպել է միջազգային գիտաժողով՝ «Միջմշակութային հաղորդակցությունը ուսուցման միջոցով» Ֆրանսիայի և այլ համալսարանների դասախոսների մասնակցությամբ:

Ամեն տարի Ֆրանկոֆոնիայի տոնի շրջանակներում համալսարանի ֆրանսիական բաժնի, ինչպես նաև մյուս ֆակուլտետների ֆրանսերեն ուսումնասիրող ուսանողների մասնակցությամբ կազմակերպվում են մշակութային միջոցառումներ, որին հրավիրում են ՀՀ-ում Ֆրանսիայի դեսպան Ա.Ռեյնոն, Ֆրանկոֆոնիայի հարցերով դեսպան Ք.Տեր-Ստեփանյանը և այլ դեսպանատների ներկայացուցիչները:

2013թ. ամբիոնի դասախոսներ Ի.Երիցյանը և Դ.Ղազարյանը ֆրանսերեն լեզվի և Ֆրանսիայի մշակույթի դասավանդման գործընթացում իրենց ակտիվ գործունեության համար Ֆրանսիայի կրթության նախարարության կողմից պարգևատրվել են Պալմ Ակադեմիկ մեդալով:

Ռոմանական լեզուների ամբիոնը սերտ համագործակցում է ՀՀ Ֆրանսիայի դեսպանատան հետ , դեսպանատան գրադարանում կազմակերպվող մշակութային և գիտական միջոցառումներին ակտիվ մասնակցությունն են ցուցաբերում ամբիոնի ֆրանսիական բաժնի դասախոսները և ուսանողները:

Ամեն տարի հոկտեմբերն Ռոմանական լեզուների ամբիոնի մասնակցությամբ կազմակերպվում է իսպանախոսների օրվան նվիրված միջոցառում,որին մասնակցում են նաև Արգենտինայի անվան դպրոցի սաները, պատվո հյուրերն են ՄԱԿ –ի ղեկավարները, ԱԳՆ-ի բաժնի պետերը:

Իր ակտիվ գործունեության, ինչպես նաև Ռոմանական լեզուների ամբիոնի ֆրանսերենի դասախոսների ջանքերի շնորհիվ ՀՊՄՀ –ն 2013թ. սեպտեմբերին անդամագրվեց Ֆրանկոֆոն Համալսարանների Ասոցիացիային/AUF/, որը նոր հորիզոններ է բացում և՛ ուսանողների և՛ դասախոսների համար:

2014թ.հոկտեմբերին ձեռք է բերվել համագործակցության պայմանագիր Ֆրանսիայի Լիլ քաղաքի մանկավարժական ակադեմիայի հետ:

2014-2015ուստարում ամբիոնը ընդունել է 1 ֆրանսիացի ստաժոր վերոնշյալ համալսարանից, որը 1 ամիս աշխատել է ֆրանսիական բաժնի ուսանողների, ինչպես նաև համալսարանի հենակետային դպրոցի ֆրանսերեն ուսումնասիրող սաների հետ: Ուսանողների փոխանակման ծրագրի շրջանակներում Լիլի համալսարան է ուղարկվել 1 մագիստրոս ֆրանսիական բաժնից, որը 3 շաբաթյա փորձաշրջան է անցկացրել Լիլ քաղաքի քոլեջներից մեկում:

2014թ. հոկտեմբերի 23-ին թարմացվել է «Ուսուցիչներ առանց սահմանի» GREF միջազգային կազմակերպության հետ համագործակցության պայմանագիրը, որի շրջանակներում տարեկան 2 անգամ ամբիոնը ընդունել է ֆրանսիացի դասախոս Ջենան Բուայեին:

Ֆրանսիացի մասնագետն արդյունավետ աշխատանք է տարել ֆրանսիական բաժնի, բակալավրիատի ուսանողների հետ:

Գերմանական լեզուների ամբիոնը` նախկինում Անգլերենի և նրա դասավանդման մեթոդիկայի, Մանկավարժական համալսարանի ամենաերիտասարդ ամբիոններից է:

Այն հիմնադրվել է 2000-2001 ուսումնական տարում` նպատակ ունենալով Ռուս բանասիրության և ռոմանագերմանական լեզուների ֆակուլտետում սպասարկել օտար լեզուների մասնագիտական ուսուցման բլոկը:

2001-2002 ուսումնական տարում ամբիոնի գործառույթները հստակեցվում են անգլերենի և նրա դասավանդման մեթոդիկայի տիրույթում և այն սկսում է իրականացնել համապատասխան ուսումնական ծրագիրը Օտար լեզուների ֆակուլտետի անգլերեն լեզվի բաժնում` գործնական անգլերենի քառամյա (բակալավրիատ) և տեսական շուրջ մեկ տասնյակ մասնագիտական առարկաների գծով:

Նոր կրթական չափանիշներին համապատասխանեցնելու և բարեփոխումների նպատակով օտար լեզուների ֆակուլտետի ներքին վերակազմավորման արդյունքում 2012 թվականի ապրիլից ամբիոնը վերանվանվել է գերմանական լեզուների ամբիոն` ներառելով անգլերենի և գերմաներենի դասավանդման լեզվաբանական բլոկի գործնական և տեսական առարկաները:

Օտար լեզուների ֆակուլտետի անգլիական բաժինը սպասարկում է մասնագիտական անգլերենի ողջ ծավալը, ինչպես նաև պարտադիր տեսական առարկաների ամբողջական դասընթացները: Նույն ծավալով ամբիոնը սպասարկում է նաև գերմաներեն լեզու մասնագիտությունը, ինչպես նաև գերմաներենը որպես օտար լեզու համահամալսարանական դասընթացները:

2008-2009 ուսումնական տարուց ի վեր ամբիոնն իրականացնում է նաև «Մանկավարժության մագիստրոս» աստիճանին համապատասխան ուսումնական ծրագիր` «Անգլերեն լեզու» մասնագիտությամբ` իրականացնելով նշված ծրագրով նախատեսված հիմնական (պարտադիր և կամընտրական) դասընթացները:

2007-2008 ուսումնական տարում սկիզբ դրվեց հավելյալ կամ ընտրական մասնագիտացմանը` «Թարգմանչաց գործ» մասնագիտությամբ, որը ներառում է գործնական թարգմանության դասընթացների ամբողջական շարք` նպատակ ունենալով զարգացնել տարաբնույթ` ինչպես բանավոր, այնպես էլ գրավոր թարգմանություններ իրականացնելու հմտությունները:

Լեզվաբանական և ընդհանուր անգլագիտական, բրիտանագիտական ուսումնասիրություններից բացի, ամբիոնն իրականացնում է նաև գիտամեթոդական հետազոտությունների համալիր աշխատանք` ներառելով օտար լեզուների դասավանդման ժամանակակից մեթոդաբանության, պահանջների և ռազմավարության բոլոր հիմնական դրույթները:

Այժմ ամբիոնում աշխատում է 28 դասախոս և 1 մասնագետ ինչպես ընդհանուր, այնպես էլ որոշակի նեղ մասնագիտացումներով:

2000 թվականից մինչ օրս ամբիոնի ղեկավարումը ստանձնել են բազմաթիվ հմուտ և բանիմաց, գիտական և մեթոդական տեսանկյուններից արհեստավարժ մասնագետներ:

Ամբիոնը նախկինում կոչվել է արտասահմանյան լեզուների ամբիոն, որի առաջին դասախոսներն են եղել ակադեմիկոսներ Հրաչյա Աճառյանը և Արարատ Ղարիբյանը (ֆրանսերեն), պրոֆեսորներ Լևոն Թախտաջյանն ու Հակոբ Հարությունյանը (գերմաներեն):

2012թվականին արտասահմանյան լեզուների ամբիոնը վերանվանվել է Անգլերեն լեզվի ուսուցման. ուսումնադաստիարակչական գիտամեթոդական-արտալսարանային գործառույթներն իրականացում են 20 դասախոսներ, 1 մասնագետ, որոնցից 3-ը ` գիտությունների թեկնածու, դոցենտ, 2-ը` գիտությունների թեկնածու, դասախոս:

Ամբիոնն իր գործունեության ընթացքում ղեկավարվել է միջնակարգ և բարձրագույն կրթության նախարարությունների կողմից բուհերում օտար լեզուների դասավանդման համար նախատեսված ծրագրային պահանջներով, որոնց համաձայն՝ ուսանողներն ուսումնառության ընթացքում պետք է ձեռք բերեն անհրաժեշտ գործնական գիտելիքներ օտար լեզուներից, կարողանան ընթերցել և հասկանալ օտար լեզուներով հրատարակվող մասնագիտական գրականությունը` այնտեղից անհրաժեշտ ինֆորմացիա ստանալու համար:

Ամբիոնին մշտապես հետաքրքրել է արտասահմանում ձեռք բերված արտասահմանյան լեզուների դասավանդման մեթոդիկայի վերջին նվաճումները, սերտ կապեր է պահպանվել նշանավոր լեզվաբանների հետ:

Մեծ աշխատանք է տարվել նաև տեխնիկական միջոցների ուղղությամբ.երեք լեզուներով ձայնագրվել են հիմնական դասընթացները, ստեղծվել են դիաֆիլմեր:

Ամբիոնում աշխատանքներ են տարվել նաև գիտամեթոդական և գիտահետազոտական աշխատանքների ուղղությամբ:

Ամբիոնի դասախոսների մեծ մասը ձեռնամուխ է եղել հրատապ և կարևոր պրոբլեմի լուծմանը` օտար լեզուներով մասնագիտական ձեռնարկների կազմմանը (մաթեմատիկայի, ֆիզիկայի, քիմիայի, կենսաբանության, աշխարհագրության և այլ առարկաներ):

Անգլերեն լեզվի ուսուցման ամբիոնը շարունակաբար իր մասնակցությունն է բերել համալսարանում տեղի ունեցող բարեփոխումներին, գիտական և ուսումնական ծրագրերի մշակման ու կիրառման աշխատանքներին: