АРМЯНСКИЙ ГОСУДАРСТВЕННЫЙ ПЕДАГОГИЧЕСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ ИМЕНИ ХАЧАТУРА АБОВЯНА

Профессор, заведующий кафедры новой и новейшей армянской литературы и методики ее преподавания имени Вачэ Партизуни

Образование:
1971-1974 аспирант, Армянский Государственный Педагогический Институт имени Хачатура Абовяна
1966-1970 учеба, Армянский Государственный Педагогический Институт имени Хачатура Абовяна, филологический факультет

Ученая степень:
1982 кандидат филологичеких наук, тема: “Из истории движения армянской “языческой” литературы”
1993 доктор филологичеких наук, тема: “Роман армянского Зарубежья”.

Трудовой стаж:
С 2013 года заведующий кафедры новой и новейшей армянской литературы и методики ее преподавания имени Вачэ Партизуни
С 1995 года директор научно-учебного центра "Диаспора"
1995 - 2001 гг. преподаватель Духовной Семинарии Геворкян
С 1974 года преподаватель литературы Армянского Государственного Педагогического Университета

Читаемые курсы лекций:
Бакалавриат:
“История армянской литературы” / ХХ век
“История зарубежной армянской литературы”.

Магитратура:
“Проблемы теории романа”, “Ованес Туманян”.

Круг научных интересов:
История зарубежной армянской литературы, новейшие проблемы западноармянской образования. Составил и опубликовал более 50 сборников книг, учебников, мониграфий, художественной литературы.

Переподготовки:
2000-2008 Месячные курсы подготовки повышения квалификации для преподавателей армянской Диаспоры (Научно - образовательный центр "Диаспора", организатор и преподаватель)
2002-2012 Курсы западноармянского языка и литературы для учителей Армении и Арцаха (Научно - образовательный центр "Диаспора", организатор и преподаватель)
2002-2012 Курсы западноармянского языка и орфографии (Союз защиты армянского языка "Маштоц" (Франция) и Научно - образовательный центр "Диаспора", организатор и преподаватель)
2016 Январь обучение переподготовки сотрудников Русскармянского Университета (преподаватель)
2017 Январь 7-21, Духовная Семинария Антилиас, Курсы арменоведение (преподаватель)
Июль 2-28, 2017 Месячные курсы подготовки повышения квалификации для преподавателей армянской Диаспоры (организатор и преподаватель)
Июль 2-27, 2018 Месячные курсы подготовки повышения квалификации для преподавателей армянской Диаспоры (организатор и преподаватель)
Июль 1-26, 2019 Месячные курсы подготовки повышения квалификации для преподавателей армянской Диаспоры (организатор и преподаватель)

Членство:
Член правления Союза писателей Армении
Зампредседателкь специализированного совета 003 по специальности новейшей литературы, РА НАН Институт Литературы имени М. Абегяна
Член жюри премии по литературе при Президенте Республики Армения
Член нескольких научных переодических журналов (“Вем”, “Журнал арменоведения”, “Ученые записки”).

Публикации:
«Հեթանոսական» գրական շարժման պատմությունից», Եր., «Լույս», 1988, 164 էջ:
«Ամերիկահայ վիպագիրներ», Եր., «Հայաստան», 1990, 128 էջ:
«Սփյուռքահայ վեպը. ժանրը, ավանդույթները, պատմության փիլիսոփայությունը», Անթիլիաս, 1992, 366 էջ:
«Ներաշխարհի գեղարվեստական քննություն. Ռոպեր Հատտեճյան», Իսթանպուլ, 1996, 168 էջ:
«Բանաստեղծության ազատագրումը. Զարեհ Խրախունի», Ս. Էջմիածին, 1999, 288 էջ:
«Ծրագիր սփյուռքահայ գրականության պատմության», 94 ժամ, ՀՀ ԿԳՆ, Եր., «Զանգակ 97», 2004, 40 էջ:
«Դեպի Սփյուռք. քայլարշավի տարիներ», Եր., «Զանգակ-97», 2007, 192 էջ:
«Միջուկի տրոհումը. սփյուռքահայ գրականության պատմություն», Ներածություն, Գիրք Ա., Եր., «Զանգակ-97», 2011, 408 էջ:
«Արեւմտահայ գրականություն. Տիտանիկ թե± շարունակականություն», Եր., «Գասպրինտ», 2014, 324 էջ:
«Սփյուռքահայ գրականության նվաճումները եւ զարգացման միտումները (1920-1960-ական թթ.)», Եր., «Գասպրինտ», 2015, 368 էջ:
«Օշականի ստեղծագործական հիմնախնդիրները. մեկնություն եւ «մանրուքներ», Եր., «Տիգրան Մեծ», 2023, 624 էջ, 39.5 տպ. մամուլ:
«Արվեստագետը մանկավարժի հայացքի ընդմեջեն. «Զույգ մը հոգի. Բեսդալոցցի Պեթհոֆեն», «Յովհաննէս Հինդլյան 150» / միջազգային երկօրյա գիտաժողովի նյութեր, 26-27 Մայիս, 2016 (Երեւան-Կայան ավան), Եր., 2016, էջ 3-12:
“Pour le retour de l’orthographe mesrobienne”, “France-Arménie” / cause arménienne, Propos recueillis par Krikor Tavitian, traduction Hraïr Heratchian, Mai, N 430, p. 40-41.
«Սփիւռք» Գիտաուսումնական Կենտրոնը 20 տարեկան է» / կազմողներ՝ Սուրեն Դանիելյան եւ Քնարիկ Աբրահամյան, Եր., 2016:
«Ահարոնյանի գրական արժէքները արեւելահայ քննադատական մտքի գնահատմամբ», «Ավետիս Ահարոնյան» միջազգային գիտաժողովի նյութեր, Եր., 2017, էջ 82-95:
“Послед са прозора ϳЕермениϳе, Бдење” / Часопис за књижевност, уметност и културну баштинуброϳ 52, година XV, април - ϳун, Сврљиг, 2017, с. 115-119.
«Ծրագիր» / հայ նոր գրականություն, հայ նորագույն շրջանի գրականություն, սփյուռքահայ գրականություն, հայ գրականության դասավանդման մեթոդիկա / կազմողներից եւ գլխավոր խմբագիր, Եր., 2017, 88 էջ:
«Քննադատութjան նոր եւ եզակի եղանակ Գեւորգ Աճեմյանի ճամփով» / առաջաբան Գեւորգ Աճեմյանի Դ. հատորի / Քննադատական երկեր, Եր., «Զանգակ -97», 2018, էջ 3-13 (Ք. Աբրահամյանի հետ համահեղինակությամբ):
«Գրականության դասագրքերի ճակատագրերի դիմաց՝ շիփ-շիտակ», «Հայ մանկավարժության երախտավորները ժամանակակից մանակավարժական մոտեցումների համաբնագրում» գիտաժողովի նյութեր, Եր., «Արտագերս» ,2018, էջ 32-36:
«Երկվության առարկայացումը՝ իբրեւ գրական միասնական զարգացման խոչընդոտ», «Դեպի ակունքը լույսի»/ Սփյուռքի հայագիր եւ օտարագիր գրողների 6-րդ համահայկական համաժողովի նյութեր,Եր., 2018, էջ 32-37:
«Պետականության խորհուրդները Զարեհ Խրախունու ստեղծագործական ծալքերում. այլաբանություն եւ վավերականություն», Համազգային հայ կրթամշակութային միության, ԵՊՀ, ՀՀ ԳԱԱ կազմակերպած «Կրթամշակութային կյանքը Հայաստանի Առաջին Հանրապետության տարիներին» գիտաժողովի նյութեր, մայիս 15-16, Եր., 2018, էջ 70-83:
«Հայաստանի Առաջին Հանրապետության անկման գրական եւ քաղաքական արձագանքների փնտրտուքը» Վազգեն Շուշանյանի «Սիրո եւ արկածի տղաքը» վեպում», «Առաջին Հանրապետության 100 ամյակին նվիրված» գիտաժողովի նյութեր, Եր., 2018, էջ 6-13:
«Յակոբ Օշական», Ամբողջական գործեր, հ. 1 / տե՛ս՝ «Հասկանալ Օշականին» առաջաբանը, Երեւան, «Զանգակ», 2020, էջ 6-60:
«Նար-Դոս եւ Անրի Թրուայա. կերպարների տիպաբանական ընդհանրության դրվագներ», «Հայ–ֆրանսիական գրապատմական առնչություններ» խորագրով գիտաժողովի նյութեր՝ նվիրված Ֆրանկոֆոնիայի 17-րդ գագաթնաժողովին (Երեւան, 1 Նոյեմբեր, 2018), Երեւան, «ՎՄՎ-ՊՐԻՆՏ», 2019, էջ 4-14:
«Դեպի «Ամբողջական Օշական». մատենագիտությունը որպես ուղիղ ճանապարհ», «ՎԷՄ» համահայկական հանդես, ապրիլ-հունիս 2 (66), Երեւան, 2019, էջ 86-106:
«Ալբերտ Մակարյան «Կրկին Պարոնյանի հետ (նոր ընթերցումներ)» / գրախոսութիւն, համահեղինակությամբ, «ՎԷՄ» համահայկական հանդես, Հունվար-Մարտ թիվ 1(65), Երեւան, 2019, էջ 223-229:
«Թռիչքի առեղծվածը՝ «Վե՛ր, ավելի վե՜ր» (Զոհրապի ստեղծագործությունը), «Հայկազեան հայագիտական հանդես», ԼԹ, Պէյրութ, 2019, էջ 153-182:
«Վահան Թեքեյանը՝ «Աստվածային այցելուին» ընդառաջ» / առաջաբան, Վահան Թեքեյան. «Հայու հոգին» բանաստեղծությունների ժողովածուի, Եր., 2019, էջ 5-22:
«Կենսագրական վեպ Լեւոն Շանթի մասին (Վարանդի «Բերդաքաղաքը» վեպ-պոեման)», «Լեւոն Շանթ 150» / հոբելենական գիտաժողովի նյութերի ժողովածու, Եր., 2020, էջ 147-158:
«Հովհ. Թումանյանի «Անհունի» խորությունը» / Թումանյան. «Անհունի» ճամփով: Միջազգային գիտաժողով նվիրված բանաստեղծի 150 ամյակին: 3-5 մայիս, 2019, Երեւան-Դսեղ-Թբիլիսի, Եր.,ՎՄՎ - Պրինտ, 2020, էջ 8-22:
«Մուշեղ Իշխանի փորձարարական քայլերը թատրերգության մեջ» / Մուշեղ Իշխան - 105 գիտաժողովի նյութեր, Եր., 2021, էջ 86-91:
«Գերմանական «կնքահայրության» հետքերով» (Հակոբ Օշականի «Կայսերական հաղթերգություն» պատմվածաշարի ազգային-քաղաքական շերտերը) / «Հայագիտական հանդես», Եր., 2021, թիւ 1 (50), էջ 59-73:
«Ալիշանը նոր գրականության զարգացումներում», «Բազմավեպ» / հայագիտական-բանասիրական-գրական հանդես, Միջազգային գիտաժողով նվիրված Ղեւոնդ Ալիշանի ծննդյան 200 ամյակին, մաս Բ., թիւ 1-2, Վենետիկ-Ս.Ղազար, 2021, էջ 251-259:
«Ազգային կեցության գրամշակութային կերպերի շուրջ. հայրենիք եւ Սփյուռք (պատմական մի հատվածի պատուհանից)» / «Հայաստանը 1945-1965 թթ.» գիտաժողովի նյութերի ժողովածու, Եր., 2021, էջ 33-42:
“The Spider” (“l’Araigne”), and Its Relationship with the Armenian Literary Praxis / “Forum for world literature studies”, Hong Kong • West Lafayette, 2021, vol. 13, N1, pp. 59-71.
«Դոստոեւսկի եւ Օշական. աղերսներ» / «Կյանքը եւ վեպի ընդգրկումները․ազդեցություններ եւ զարգացման ուղենիշներ» միջազգային գիտաժողովի նյութեր, Եր., 2022, էջ 43-53:
«Ազգայինի եւ «օտարի» զուգահեռները Կարապենցի պատմվածքներում» / «Հակոբ Կարապենց» միջազգային գիտաժողովի նյութեր, Եր., 2022, էջ 174-179:
«Գրամշակութային միասնության նշանաբանով» / Լաուրա Մուրադյանի «Գրականագիտական դիտումներ ժամանակի մեջ» գրքի մասին, «Դպրատուն» / հասարակական գիտությունների հանդես, Ստեփանակերտ, 2022, թիվ 1(13), էջ 30-34:
«Հակոբ Օշականի «Երկնքի ճամփով» դրամայի հետագիծը», «ՎԷՄ» համահայկական հանդես, հուլիս-սեպտեմբեր, թիվ 3(79), Եր., 2022, էջ 98-115:
«Կրթական մայր դարբնոցի առաջին դժվարին հարյուր քայլերը», «Հայագիտական հանդես» / հոբելյանական թողարկում, Եր., 2022, էջ 23-26:
«Հոգիի շարժումը» դեպի նյութը. մնայուն ժամանակի բանաձեւումի առջեւ / Գարեգին Ա. Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի կենսափիլիսոփայությունը. ծննդյան 90 ամյակի առթիվ, «Էջմիածին» / Պաշտոնական ամսագիր Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսության Մայր Աթոռո Սրբո Էջմիածնի, Ս. Էջմիածին, ՀԹ տարի, օգոստոս, 2022, էջ 86-104 / Doi: 10.56737/2953-7843-2022.8-86.
«Մարմարա»ն եւ Ռոպեր Հատտեճյանը՝ գրական շարժման կազմակերպիչ, «Պոլսահայ գրականությունը 20-րդ դարի կեսից մինչեւ մեր օրերը» / գիտաժողովի նյութեր, Եր., 2023, էջ 143-155:
«Պոլսո «Ճակատամարտ»ը եւ Հակոբ Օշականը», «Բանբեր Հայաստանի գրադարանների» գիտամեթոդական հանդես / հատուկ թողարկում, Եր., 2023, էջ 34-38 / doi.org/10.52027/18294685-dsp2023.sp.pdf(189.54 KB).
«Բայց հավատա՞նք, որ թեթեւ էր կյանքդ ու խնդում, սիրելի՛ Մարտին... (հիշատակի խոսք)», «Հայագիտական հանդես» / հավելված, նվիրված պրոֆ. Մարտին Գիլավյանի հիշատակին, Եր., 2023, էջ 7-9:
«Հակոբ Օշականի վերջին փորձագրությունը. «Արեւելահայ բանասիրությունը եւ Էջմիածին. Գարեգին Կաթողիկոս Հովսեփյան», «Կիլիկիո Հայոց կաթողիկոսությունը պատմության քառուղիներում. Սիսից մինչեւ Անթիլիաս» գիտաժողովի նյութեր, Եր., 2023,
Գիտության կոմիտեի ֆինանսավորմամբ՝
20TTSH-043 ծածկագրով թեմատիկ հետազոտական ծրագրի շրջանակներում, էջ 74-90:
Հակոբ Օշականը՝ գրական հայացքի ճանապարհին (ազդեցությունից ձեւավորում եւ ընթացք), Сборник научных статей / материалы международной научно-практической конференции, Ереван, 2023, с. 68-78.
«Արեւմտահայ կրթության հեռանկարները Հայաստանում», «Բարձրագոյւն մանկավարժական կրթության հիմնախնդիրները եւ զարգացման հեռանկարները» / 100-ամյակի հոբելենական համար, Եր., 2023, էջ 508-518:
«Հեքիաթի ժանրակազմության հետագիծը Օշականի մոտ եւ Oշականից դուրս (ժանրային խորհուրդն ու գայթակղությունը), «Հայկազյան հայագիտական հանդես», թիվ 43/2, Բեյրութ, 2023, էջ 149-186:

ORCID ID https://orcid.org/0000-0001-7033-2041

Награды:
Премия Микаел Налбандяна от Союза Писателей Армении (1994)
Медаль "литературной заслуги" от Союза Писателей Армении (2007)
"Уильям Сароян" медаль Министерства Диаспоры РА (2012)
"Григор Нарекаци" медаль Министерства культуры РА (2014)
Медаль "Фритьоф Нансен" от фонда Ф. Нансена Армении (2014)
Грамота председателя Национального Собрания РА (2015)
Медаль «Посол родного языка» Министерства Диаспоры РА (2017)
Медаль “Ованес Туманян 150”, от “Дом Туманяна” в Тбилиси (2019)
Медаль “Педагогический Университет” (2022)
“Золотая медаль” Министерства образования, науки, культуры и спорта РА (2022)
“Никол Агбалян” медаль от Союза Писателей Армении (2023)

Языки: русский, английский